Bungee-trampoline
vwo 2011, 1e tijdvak, opgave 4

Op vrijdag 5 jul 2024 om 12:27 is de volgende vraag gesteld
bij vraag 17 staat dat ze stil hangt, dan is Fz gelijk aan de Fv..
hoe bepalen ze de kracht in 1 elastische koord? Waarom kan je hier de kracht niet delen door 2?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 5 jul 2024 om 16:02
Als de elastieken verticaal zouden lopen zou je gelijk hebben. Fz zou dan gelijk zijn aan (twee keer) de veerkracht. Maar zoals je aan de tekening kan zien is dat niet zo. De elastieken lopen schuin omhoog. Dit betekent dat de verticale componenten van Fv samen gelijk zijn aan Fz. Vandaar dat je moet ontbinden.

Op donderdag 9 mei 2024 om 14:42 is de volgende vraag gesteld
Hoi,

waarom is het bij 16 niet mogelijk eerst de veerkracht (f = cu) te bereken (keer 2) en dan keer de afstand? En dat dan plus de zwaartekracht keer keer de afstand dat haar zwaartepunt omhoog gaat? De formule voor arbeid is toch w = f maal s?

Erik van Munster reageerde op donderdag 9 mei 2024 om 14:59
Kan prima hoor, F=C*u gebruiken. Moet je wel voor F de gemiddelde kracht tijdens het uitrekken en niet de kracht als het helemaal is uitgerekt. Gemiddelde kracht is de helft van de eindkracht en dus

Fgem = 1/2* C*u

Als je dan de arbeid uitrekent met W=F*s met s de uitrekking u krijg je

W = 1/2 * C * u * u

W = 1/2 * C * u^2

Kortom: precies dezelfde vmformuke als Eveer en je komt uiteraard ook op hetzelfde antwoord dan. Dus kn prima. Ook Ez kun je zo met W=Fz*s berekenen.

Prima dus als je het zo doet.

Op donderdag 9 mei 2024 om 15:12 is de volgende reactie gegeven
Heel erg bedankt voor uw snelle antwoord. Wat ik lastig vind is om te weten wanneer je fgemiddeld of gewoon de kracht kunt gebruiken? Bij de zwaartekracht bijv, hoef je bij deze opdracht dus niet gemiddelde te nemen.

Erik van Munster reageerde op donderdag 9 mei 2024 om 15:15
Veerkracht hangt af van hoe ver het elastiek is uitgerekt en verschilt tussen begin en eind.

Maar de zwaartekracht is constant dus daar is Fz meteen ook de gemiddelde kracht.

Op vrijdag 18 nov 2022 om 14:05 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,
Hoe bepaal je bij vraag 17 de schaal als je gaat tekenen?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 18 nov 2022 om 14:12
De schaal mag je bij deze opgave zelf bepalen. In dit geval zou 1 cm = 100 N bijvoorbeeld kunnen. Maar een andere schaal mag ook. Het gaat bij dit soort opgaven bijna altijd om de verhouding van verschillende lengtes. De schaal maakt daarom niet uit.

Belangrijk is wel dat de lengtes van de pijlen goed en nauwkeurig op te meten zijn. Liefst een schaal waarbij de pijlen zo lang mogelijk zijn dus.

Op zaterdag 1 jun 2019 om 20:06 is de volgende vraag gesteld
Hallo,

Bij vraag 18 snap ik hoe de som in elkaar zit.
Echter, als ik de hokjes tel kom ik toch echt op meer dan 4,6 of 5 uit...
Kunt u dit misschien uitleggen?

Met vriendelijke groeten,

m.

Erik van Munster reageerde op zaterdag 1 jun 2019 om 21:38
Mischien kom je op 4 á 5 complete hokjes uit maar je moet ook de gedeeltelijke hokjes meetellen. Als je deze allemaal bij elkaar neemt zou je op veel meer moeten uitkomen.

Je moet er ook rekening mee houden dat één hokje overeenkomt met 0,5 m.

Als je een voorbeeld wil zien van hoe je ook niet-complete hokje meetelt kun je even kijken bij de uitwerking van “in de zon” uit het vwo-examen van dit jaar (2019).

Op zaterdag 4 aug 2018 om 14:50 is de volgende vraag gesteld
Beste meneer van Munster,

Bij opgave 21 is mij nog niet helemaal duidelijk hoe je zou kunnen weten dat bij nr 3 = Ev-el en bij nr 5 = Ev-tr? Want waarom zou Ev-tr, als Lisa onderaan staat, juist 0 zijn en Ev-el maximaal? Het lijkt mij juist dat wanneer ze weer onderaan is en ze extra veel druk oefent op de trampoline?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 4 aug 2018 om 15:49
Het moment dat Lisa op het laagste punt is is als Ez (grafiek 2) minimaal is. Je ziet dat Ev-tr niet 0 is onderaan maar juist maximaal. Zou inderdaad gek zijn als Ev-tr 0 is onderaan maar dat is dus ook niet zo. (Het is een beetje puzzelen deze opgaven)

Op zaterdag 4 aug 2018 om 16:13 is de volgende reactie gegeven
Jaa ik zag het toen ik inzoomde! Dat van nr 3 en nr 5 snap ik ook al. De elastieken zijn namelijk aangespannen als ze onderaan is dus bevatten meer energie dan de trampoline. Ik dacht namelijk dat de elastieken ontspannen waren als ze beneden was, maar dan zou Lisa niet omhoog komen ;)

Op donderdag 17 mei 2018 om 12:51 is de volgende vraag gesteld
Hallo Erik,
Bij vraag 18 wordt het maximale hoogteverschil van één sprong gevraagd. Ik begrijp dat Lisa bij v=0 zich in een uiterste/hoogste punt bevindt en ik weet ook dat het oppervlak onder een v,t-diagram de verplaatsing weergeeft. Dus het m.b.v. hokjes tellen bijv. zou inderdaad kunnen worden bepaald hoe hoog Lisa is in het hoogste punt. Wat ik hier verwarrend vind, is dat er wordt gevraagd naar het maximale hoogteverschil. Een trampoline veert bij een sprong namelijk ook in, waardoor het hoogteverschil toe zou nemen, toch? Is dit op te maken uit het v,t-diagram? En moet hier rekening mee worden gehouden (volgens het antwoordmodel niet??) en hoe bepaal je dan de 'indrukking' van de trampoline?
Bij voorbaat dank!

Erik van Munster reageerde op donderdag 17 mei 2018 om 14:21
De opgave vind ik niet helemaal duidelijk. Het hangt er van af wat er precies wordt verstaan onder een "sprong". Kennelijk bedoelen ze de hoogte die bereikt wordt nadat ze heeft afgezet en dus niet het verschil tussen het laagste en het hoogste punt van de beweging.

Dit blijkt ook uit het correctiemodel waarin ze alleen kijken naar het oppervlak als de snelheid positief is dus alleen naar de weg van de afzet tot het hoogste punt. De indrukking van de trampoline is hier dus niet van belang.

Op vrijdag 4 mei 2018 om 19:55 is de volgende vraag gesteld
Dag meneer,
Bij vraag 16 had ik dat de W = delta Ek en niet dat de W = Ek + Eveer. Kunt u mijn uitleggen waarom de W niet gelijk is aan Ek, zoals ik had veronderstelt?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 4 mei 2018 om 20:07
Omdat het elastiek uitrekt bij het ophijsen. De verrichtte arbeid wordt dus omgezet in zwaarte-energie (Lisa is hoger na het hijsen) én veerenergie (vanwege het uitgerekte elastiek).

En dus niet in kinetische energie. Aan het begin en aan het eind is de snelheid namelijk 0 m/s.

Op vrijdag 4 mei 2018 om 20:11 is de volgende reactie gegeven
Dus bij arbeid moet je altijd kijken naar wat wordt het omgezet?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 4 mei 2018 om 20:30
Klopt. Bij arbeid en energie moet je altijd kijken naar hoeveel een energiesoort verandert.

Een energiesoort die hetzelfde blijft kost geen energie en heeft ook geen invloed op andere energiesoorten.