Kosmische explosie
havo 2023, 1e tijdvak, opgave 3

Vraag 13

(A) Een ruimtetelescoop heeft geen last van de atmosfeer van de aarde. Straling die door de atmosfeer geabsobeerd wordt kan dus met een ruimtetelescoop wel gezien worden en de ruimtetelescoop heeft ook geen last van turbulentie in de lucht. Dit is waar.

(B) Een ruimtetelescoop kan naast zichtbaar licht ook radiogolven waarnemen, maar dit kan op het aardoppervlak ook gewoon. Radiostraling wordt niet in de atmosfeer tegengehouden.

(C) Een ruimtetelescoop staat dichter bij sommige sterren maar dit is volkomen verwaarloosbaar ten opzichte van de enorme afstanden van sterren. Bovendien kijkt de telescoop niet alleen 'weg' van de aarde maar in alle richtingen.

(D) Op een ruimtetelescoop werkt wel degelijk zwaartekracht alleen is de telescoop in een baan om de aarde en merk je er niks van. Bovendien zou dat niks uitmaken voor het functioneren van de telescoop.

Vraag 14

Om uit de energie van de fotonen de golflengte te berekenen moeten we de energie eerst omrekenen van elektronvolt naar joule (Zie Binas tabel 5)

1,0 eV = 1,602·10^-19 J

Met E_f=hc/λ vinden we dan

λ = h·c / E_f

Invullen van

h = 6,626·10^-34 (Binas tabel 7)
c = 2,9979·10⁸ (Binas tabel 7)
E_f = 1,602·10^-19 J

geeft

λ = 1,23996·10^-6 m

Als we de in de opgave gegeven formule omschrijven vinden we

D = L·0,22·λ/d

Invullen van

L = 1,70·10¹⁹ m
λ = 1,23996·10^-6 m
d = 4,18·10⁹ m

geeft

D = 6152,3 m

Dit is een diameter van meer dan 6 km (!) terwijl de diameter van de Hubbletelescoop maar 2,4 m is. De twee sterren van de dubbelster zijn dus niet te onderscheiden met de Hubbletelescoop.

Vraag 15

Als de sterren naar elkaar toe bewegen wordt de onderlinge afstand (d) kleiner. In formule 2 staat d³ in de teller van een breuk. Als de teller toeneemt moet de noemer met eenzelfde factor toenemen om de breuk constant (k) te houden. T² zal dus ook kleiner worden en T (periode) zal dus ook korter worden. Een kortere periode betekent een grotere frequentie. De waargenomen frequentie zal dus zijn toegenomen.

Vraag 16

Dubbelster KIC staat op een afstand van 1,70·10¹⁹. Als we dit omrekenen naar lichtjaren m.b.v. Binas tabel 5 vinden we

d_{in lichtjaar} = 1,70·10¹⁹ / 9,461·10¹⁵ = 1796,85 lj

Dit betekent dat het licht van dubbelster KIC dat we in 2023 zien is uitgezonden in het jaar 2023 - 1797 = 226. Dit is volgens de tabel (figuur 3) rond de tijd van de Romeinen in Nederland.

Vraag over "Kosmische explosie"?

Typ hier je vraag

Stel je vraag     Hou mijn naam verborgen voor andere bezoekers