Eenparige beweging | s = afgelegde weg (m) v = snelheid (m/s) t = tijd (s) | |
Gemiddelde snelheid | vgem = gemiddelde snelheid (m/s) Δx = verplaatsing (m) Δt = tijdsduur (s) | |
Eenparige versnelde beweging | s = afgelegde weg (m) a = versnelling (m/s2) t = tijd (s) | |
Versnelling | a = versnelling (m/s2) Δv = snelheidsverandering (m/s) Δt = tijdsduur (s) | |
Baansnelheid (cirkelbeweging) | vbaan = baansnelheid (m/s) r = straal (m) T = omlooptijd (s) | |
Hoeksnelheid | ω = hoeksnelheid (rad/s) T = omlooptijd (s) | |
Middelpuntzoekende kracht | Fmpz = middelpuntzoekende kracht (N) m = massa (kg) v = baansnelheid (m/s) r = straal (m) | |
Resulterende kracht | Fres = somkracht (N) F1,2,3… = deelkrachten (N) | |
Ontbinden | F = kracht (N) FA = ene component (N) FB = andere component (N) | |
1e wet van Newton | Fres = nettokracht (N) v = snelheid (m/s) | |
2e wet van Newton | Fres = nettokracht (N) m = massa (kg) a = versnelling (m/s2) | |
3e wet van Newton | FA→B kracht A op B (N) FB→A kracht van B op A (N) | |
Zwaartekracht | Fz = zwaartekracht (N) m = massa (kg) g = 9,81 m/s2 (op aarde) | |
Veerkracht | Fv = veerkracht (N) C = veerconstante (Nm-1 u =uitrekking (m) | |
Luchtweerstand | Fw,l = luchtwrijving (N) ρ = luchtdichtheid (kg/m3) CW=weerstandscoefficient A = oppervlak (m2) v = snelheid (m/s) | |
Schuifwrijving | Fs,max = max. schuifwrijving (N) f = constante FN=normaalkracht (N) | |
Arbeid | W = arbeid (J) F = kracht (N) s = afgelegde weg (m) (α = hoek tussen F en s) | |
Vermogen | P = vermogen (Js-1 of W) E = energie (J) W = arbeid (J) t = tijd (s) | |
Bewegend voorwerp | P = vermogen (Js-1 of W) F = kracht (N) v = snelheid (ms-1) | |
Kinetische energie | Ek = kinetische energie (J) m = massa (kg) v = snelheid (m/s) | |
Zwaarte-energie | Ez = zwaarte-energie (J) m = massa (kg) g = 9,81 m/s2 (op aarde) h = hoogte (m) | |
Veerenergie | Ev = veerenergie (J) C = veerconstante (N/m) u =uitrekking (m) | |
Chemische energie | Ech = chemische energie (J) rV,m = stookwaarde (J/m3 of J/kg) V = volume (m3) m = massa (kg) | |
Rendement | η = rendement Enuttig = nuttig gebruikte energie (J) Everbruikt = verbruikte energie (J) Pnuttig = nuttig vermogen (W) Pverbruikt = verbruikt vermogen (W) | |
Wet van behoud van energie | Σ Evoor = beginenergie (J) Σ Ena = eindenergie (J) | |
Gravitatiekracht | Fg = gravitatiekracht (N) G = 6,67384·10-11 Nm2kg-2 M,m = massa's (kg) r = afstand (m) | |
3e wet van Kepler | r = baanstraal (m) T = omlooptijd (s) G = 6,67384·10-11 Nm2kg-2 M = centrale massa (kg) | |
Gravitatie-energie | Eg = gravitatie-energie (J) G = 6,67384·10-11 Nm2kg-2 m1,2 = massa's (kg) r = afstand (m) | |
Ontsnappingssnelheid | vontsn = ontsnappingssnelheid (m/s) G = 6,67384·10-11 Nm2kg-2 M = massa planeet (kg) r = straal planeet (m) | |
Rek | ε = rek ΔL = uitrekking (m) L0 = beginlengte (m) | |
Spanning (mechanisch) | σ = spanning (N/m2 F = kracht (N) A = doorsnede (m2) | |
Debiet | Q = debiet (m3/s) V = volume (m3) t = tijd (s) | |
Stroomsnelheid | Q = debiet (m3/s) v = stroomsnelheid (m/s) A = doorsnede (m2 | |
Elasticiteit | E = elasticiteit (N/m2) σ = spanning (N/m2) ε = rek | |
Moment | M = moment (Nm) F = kracht (N) r = arm (m) | |
Hefboomwet | F1,2 = kracht (N) r1,2 = arm (m) | |
Frequentie | f = frequentie (Hz) T = trillingstijd (s) | |
Faseverschil bij trilling | Δφ = faseverschil Δt = tijdsverschil (s) T = trillingstijd (s) | |
Harmonische trilling (uitwijking) | u = uitwijking (m) A = amplitude (m) f = frequentie (Hz) t = tijd (s) | |
Harmonische trilling (kracht) | F = kracht (N) C = constante (N/m) u = uitwijking (m) | |
Maximale snelheid (harmonische trilling) | vmax = maximale snelheid (m/s) A = amplitude (m) T = trillingstijd (s) | |
Resonantie | faandrijf = aandrijffrequentie (Hz) feigen = eigenfrequentie (Hz) | |
Massa-veersysteem | T = trillingstijd (s) m =massa (kg) C = veerconstante (N/m) | |
Slinger | T = trillingstijd (s) L =lengte slinger (m) g = 9,81 m/s2 (op aarde) | |
Golfsnelheid | v = golfsnelheid (m/s) f = frequentie (Hz) λ = golflengte (m) | |
Faseverschil golf | Δφ = faseverschil Δx = weglengteverschil (m) λ = golflengte (m) | |
Lengte snaar | L = lengte snaar (m) n = 1,2,3,… λ = golflengte (m) | |
Lengte open buis | L = lengte buis (m) n = 1,2,3,… λ = golflengte (m) | |
Lengte enkelgesloten buis | L = lengte buis (m) n = 1,2,3,… λ = golflengte (m) | |
Frequentie snaar | f = frequentie (Hz) n = 1,2,3,… v = golfsnelheid (m/s) L = lengte snaar (m) | |
Frequentie open buis | f = frequentie (Hz) n = 1,2,3,… v = golfsnelheid (m/s) L = lengte buis (m) | |
Frequentie enkelgesloten buis | f = frequentie (Hz) n = 1,2,3,… v = golfsnelheid (m/s) L = lengte buis (m) | |
Golfsnelheid in snaar | v = golfsnelheid (m/s) Fs = spankracht (N) L = lengte (m) m = snaarmassa (kg) | |
Stroomsterkte | I = stroomsterkte (A) Q = lading (C) t = tijdsduur (s) | |
Wet van Ohm | U = spanning (V) I = stroomsterkte (A) R = weerstand (Ω) | |
Geleidingsvermogen | G =geleidingsvermogen (S) R = weerstand (Ω) | |
Vermogen (stroom) | P = elektrisch vermogen (W) U = spanning (V) I = stroomsterkte (A) | |
Vermogen (spanning) | P = elektrisch vermogen (W) U = spanning (V) R = weerstand (Ω) | |
Vermogen (stroom) | P = elektrisch vermogen (W) I = stroomsterkte (A) R = weerstand (Ω) | |
Energie | E = elektrische energie (J) P = elektrisch vermogen (W) t = tijdsduur (s) | |
Soortelijke weerstand | R = weerstand (Ω) ρ = soortelijkeweerstand (Ωm) L = lengte (m) A = oppervlak (m2) | |
Vervangingsweerstand (in serie) | R1,2,3… = weerstanden (Ω) Rtot =vervangingsweerstand (Ω) | |
Vervangingsweerstand (parallel) | R1,2,3… = weerstanden (Ω) Rtot =vervangingsweerstand (Ω) | |
Stroom in serie | I1,2,3,…… = deelstromen (A) | |
Spanning in serie | Utotaal = totaalspanning (V) U1,2,…… = deelspanningen (U) | |
Stroom parallel | Itot = hoofdstroom (A) I1,2,…… = deelstromen (A) | |
Spanning parallel | U1,2,3,…… = deelspanningen (V) | |
Wet van Kirchhoff (stroom) | I1,2,3,… = deelstromen van/naar één punt (A) | |
Wet van Kirchhoff (spanning) | U1,2,3,… = deelspanningen in kring (V) | |
Wet van Coulomb | Fel = kracht(N) f = 8,987551787·109 Nm2/C2 Q,q = ladingen(C) r = afstand (m) | |
Veldsterkte | E = veldsterkte (N/C) F = kracht (N) q = lading (C) | |
Elektrische spanning | ΔU = spanningsverschil (V) ΔEel = energieverschil (J) q = lading (C) | |
Magnetische veldsterkte (spoel) | B = magnetische veldsterkte (T) μ0 = 1,256643706·10-6 H/m N = aantal wikkelingen I = stroomsterkte (A) L = spoellengte (m) | |
Lorentzkracht (deeltje) | FL = lorentzkracht (N) B = magnetische veldsterkte (T) q = lading (C) v = snelheid (m/s) | |
Lorentzkracht (draad) | FL = lorentzkracht (N) B = magnetische veldsterkte (T) I =stroomsterkte (A) L =draadlengte (m) | |
Flux | Φ = magnetische flux (Wb) B = magnetische veldsterkte (T) A = oppervlak (m2) | |
Inductiespanning | Uind = inductiespanning (V) N = aantal windingen ΔΦ = fluxverandering (Wb) Δt = tijdsduur (s) | |
Wisselspanning (sinusvormig) | Ueff = effectieve spanning (V) Umax = maximale spanning (V) | |
Transformator | Np = primaire windingen Ns = secundaire windingen Up = primaire spanning (V) Us = secundaire spanning (V) Ip = primaire stroom (A) Is = secundaire stroom (A) | |
Fotonenergie | Efoton = energie per foton (J) h = 6,62606957·10-34 Js f = frequentie (Hz) c = 2,9979·108 λ = golflengte (m) | |
Overgang | Ef = fotonenergie (J) Em = energieniveau voor (J) En = energieniveau na (J) | |
Remspanning (foto-elektrisch effect) | q = 1,602176565·10-19 C Urem = remspanning (V) Efoton = fotonenergie (J) Euittree = uittree-energie (J) | |
Energie waterstofatoom | En = energie t.o.v. ionisatieniveau (eV) n = quantumgetal (1,2,3,…) | |
De Brogliegolflengte | λ = golflengte deeltje (m) h = 6,62606957·10-34 Js p = impuls (kg m/s) m = massa (kg) v = snelheid (m/s) | |
Heisenbergrelatie | Δx = onzekerheid plaats (m) Δp = onzekerheid impuls (kg m/s) h = 6,62606957·10-34 Js | |
Opgesloten deeltje | En = energie (J) n = niveau (1,2,3,…) h = 6,62606957·10-34 Js m = massa (kg) L = breedte put (m) | |
Wet van Wien | λmax = golflengte maximum (m) kW = 2,8977721·10-3 mK T = temperatuur (K) | |
Dopplereffect | v = radiële snelheid (ms-1) c = 2,99792458·108 ms-1 Δλ = golflengteverschuiving (m) λ = golflengte (m) | |
Stefan-Boltzmann | Pbron = vermogen (W) σ = 5,670373·10-8 Wm-2K-4 A = oppervlakte (m2) T = temperatuur (K) | |
Kwadratenwet | I = intensiteit (Wm-2) Pbron = vermogen (W) r = afstand (m) | |
Spiegelwet | t = terugkaatshoek (graden) i = invalshoek (graden) | |
Wet van Snellius | i = invalshoek (graden) r = brekingshoek (graden) nr = brekingsindex brekingskant ni = brekingsindex invalskant | |
Grenshoek | g = grenshoek (graden) nr = brekingsindex brekingskant ni = brekingsindex invalskant | |
Lenssterkte | S = lenssterkte (dpt) f = brandpuntsafstand (m) | |
Lenswet | f = brandpuntsafstand (m) b = beeldafstand (m) v = voorwerpsafstand (m) | |
Vergroting | N =vergroting b = beeldafstand (m) v = voorwerpsafstand (m) | |
Tralieformule | d = tralieconstante (m) α = hoek maximum n = orde (0,1,2,…) λ = golflengte (m) | |
Aantal kernen | N(t) = hoeveelheid kernen N0 = beginhoeveelheid t = tijd (s) t½ = halveringstijd (s) | |
Activiteitsafname | A(t) = activiteit (Bq) A0 = beginactiv. (Bq) t = tijd (s) t½ = halveringstijd (s) | |
Activiteit | A = activiteit (Bq) N = aantal kernen t½ = halveringstijd (s) | |
Verzwakking straling (röntgen- & γ-straling) | I = intensiteit (W) I0 = opvallende intensiteit (W) d = diepte (m) d½ = halveringsdikte (m) | |
Dosis | D = dosis (Gy) Eabs = geabsorbeerde energie (J) m = massa (kg) | |
Dosisequivalent | H = dosisequivalent (Sv) wR = weegfactor Eabs = geabsorbeerde energie (J) m = massa (kg) | |
Massa en energie | E = energie (J) Δ m = massaverschil (kg) c = 2,99792458·108m/s | |
Dichtheid | ρ = dichtheid (kg/m3) m = massa (kg) V = volume (m3) | |
Temperatuur | TK = temperatuur in Kelvin (K) T°C = temperatuur in °C | |
Druk | P = druk (Pa) F = kracht (N) A = oppervlakte (m2) | |
Wet van Boyle | P = druk (Pa) V = volume (m3) | |
Wet van Gay-Lussac | P = druk (Pa) T = temperatuur (K) | |
Verband P en n | P = druk (Pa) n = aantal mol | |
Algemene gaswet | p = druk (Pa) V = volume (m3 n = aantal mol R = 8,3144621 J/mol·K T = temperatuur (K) | |
Warmtecapaciteit | Q = warmte (J) C = warmtecapaciteit (J/K> ΔT = temperatuurverschil (K) | |
Soortelijke warmte | Q = warmte (J) c = soortelijke warmte (J/(K·kg)> m = massa (kg) ΔT = temperatuurverschil (K) | |
Warmtestroom | P = warmtestroom (J/s) λ = warmtegeleidingscoëfficient (W/(K·m)) A = oppervlakte (m2) ΔT = temperatuurverschil (K) d = dikte (m) | |
Druk in vloeistoffen | p = druk (Pa) ρ = dichtheid (kg/m3) g = 9,81 m/s2 (op aarde) h = diepte (m) | |
Tijddilatatie | tb = tijd waarnemer(s) te = eigen tijd (s) γ = gammafactor | |
Gammafactor | γ = gammafactor v = snelheid (ms-1) c = 2,9979·108 ms-1 | |
Lengtecontractie | Lb = waargenomen lengte (m) Le = eigen lengte (m) γ = gammafactor | |
Energie bewegend deeltje | Etot = energie deeltje (J) γ = gammafactor m0 = rustmassa (kg) c = 2,9979·108 ms-1 | |
Massa (relativistisch) | m = bewegende massa (kg) γ = gammafactor m0 = rustmassa(kg) | |
Relativistisch optellen | w = somsnelheid (ms-1) u = deelsnelheid (ms-1) v = deelsnelheid (ms-1) c = 2,99792458·108 ms-1 | |
Relativistisch Dopplereffect | Δλ/λ = golflengteverschuiving v = snelheid (ms-1) c = 2,99792458·108 ms-1 | |
Tijd in zwaartekrachtsveld | to = tijd onder (s) tb = tijd boven (s) g = gravitatieversnelling (m/s2) h = hoogteverschil (m) c = 2,99792458·108 m/s | |
Oppervlak rechthoek | A = oppervlakte (m2) l = lengte (m) b = breedte (m) | |
Inhoud blok | V = volume (m3) l = lengte (m) b = breedte (m) h = hoogte (m) | |
Omtrek cirkel | s = omtrek (m) r = straal (m) | |
Oppervlakte cirkel | A = oppervlakte (m2) r = straal (m) | |
Oppervlakte bol | A = oppervlakte (m2) r = straal (m) | |
Volume bol | V = volume (m3) r = straal (m) | |