Inloggen

Temperatuur

Temperatuur is een maat voor de gemiddelde kinetische energie (bewegingsenergie) van de moleculen in een voorwerp. De temperatuur waarbij de moleculen stilstaan wordt het absolute nulpunt genoemd (-273 °C). Het verwarmen van een voorwerp betekent dus eigenlijk het sneller laten bewegen van de moleculen in die stof. In deze videoles uitleg over wat temperatuur nou precies is, wat verschil is tussen de twee eenheden (Kelvin en °Celsius) die voor temperatuur gebruikt worden en hoe je Kelvin en °Celsius in elkaar omrekent.
FAQ
4 1761
0:00 Start
0:11 Gemiddelde Ekin
0:34 Absoluut nulpunt
0:59 Eenheid Kelvin (K)
1:21 Omrekenen K↔°C
1:38 Samenvatting

Voorkennis

Molecuul, kinetische energie

Formules

 
Temperatuur TK = temperatuur in Kelvin (K)
T°C = temperatuur in °C

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Temperatuur" hoort bij:

HAVO:       Centraal examen 2025 (CE)
VWO: : Schoolexamen(SE)


Test jezelf - "Temperatuur"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Temperatuur is een maat voor de gemiddelde … van de moleculen

Wat is de laagste temperatuur die mogelijk is?

Hoeveel is 100oC in Kelvin?

warmte
kinetische energie
wrijving
-273,15 °C
-1000 °C
-∞ °C
100K
173K
373K


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel moleculen & eigenschappen vind je in:
FotonStoffenWarmteHAVO.pdf
FotonMaterieMoleculenVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Temperatuur" een rol speelt (havo/vwo):
Kunstmatige meteoroïden (h), Exploderende draad (h), Lassen (h),

CCVX-opgaven waarin "Temperatuur" een rol speelt (havo/vwo):
Elektriciteit, Import van aardgas,

Vraag over videoles "Temperatuur"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Temperatuur

Op zondag 29 mrt 2020 om 21:59 is de volgende vraag gesteld
Beste mr. Erik,

Kunt u mij met moleculen uitleggen waarom een verzadigde damp bij een hoger temperatuur meer moleculen kan bevatten.

Groeten

Erik van Munster reageerde op maandag 30 mrt 2020 om 08:13
Dag Hafiz,

Dampen en verzadiging zitten al heel lang meer bij de examenstof HAVO/VWO. Ik weet er zelf eerlijk gezegd te weinig vanaf om je hiermee te kunnen helpen. Weet je zeker dat je dit voor school moet kennen?


Bekijk alle vragen (4)



Op zaterdag 6 jul 2019 om 14:43 is de volgende vraag gesteld
Beste erik,
Een opdracht in me boek luidt: '' een niet-ideaal gas is opgesloten in een ruimte die is afgesloten door een zuiger die op en neer kan bewegen. De temperatuur wordt constant gehouden. Maak een schets van het Pv diagram en geef daarin de volgende situaties weer.
A) Het volume wordt kleiner maar stof nog steeds volledig in gasfase.
B) Het volume nog kleiner en een deel van het gas gaat over in de vloeistoffase,
C) Het volume wordt nog kleiner gemaakt nadat al het gas is overgegaan in de vloeistoffase.
Kunt u mij uitleggen hoe grafiek B en C werken?
Mvg

Op zaterdag 6 jul 2019 om 15:53 is de volgende reactie gegeven
En hierbij aanvullend:
Een niet ideaals gas is opgesloten in een afgelsoten container met constant volume. Maak een schets van het (P,T)-diagram en geef daarin de volgende situaties weer:
A)De temperatuur wordt kleiner maar stof nog steeds volledig in gasfase.
B) Het detemparatuur nog kleiner en een deel van het gas gaat over in de vloeistoffase,
C) De temperatuur wordt nog kleiner gemaakt nadat al het gas is overgegaan in de vloeistoffase.

Erik van Munster reageerde op zaterdag 6 jul 2019 om 19:39
Voor de vragen A (in beide gevallen). Kijk even de videoles "gaswetten" (onder het kopje Gassen & Druk). Volume en druk zijn bij een ideaal gas omgekeerd evenredig. Dat betekent dat geldt p = constante * 1/V. Als je dit schets is dit een dalende kromme lijn zoals ook in de videoles die ik noemde te zien is.

Over vragen B: In dit geval is het geen ideaal gas meer maar een "damp". Dit is een situatie waarbij zich zowel vloeistof als gas in een volume bevindt. Bij volumeverkleining blijft de druk gelijk en de pV-grafiek loopt op dit stukje dus even horizontaal.

Bij C: Als al het gas vloeibaar is geworden loopt de p,V grafiek ineens steil omhoog. Je kunt een vloeistof namelijk niet meer samenpersen tot een volume kleiner dan het eigen volume.

Erik van Munster reageerde op zaterdag 6 jul 2019 om 19:40
Vragen over de damp horen trouwens niet bij het landelijke vwo-programma. Ook niet bij het oude examenprogramma. Weet je zeker dat je dit moet kennen? Zo ja, dan zal er vast wel meer uitleg over in je boek staan. Ik heb er (omdat het geen officiële vwo stof is) ook geen videolessen of meer uitleg over helaas.

Op zaterdag 6 jul 2019 om 22:31 is de volgende reactie gegeven
Heel erg bedankt, er staat niks als extra uitleg maar wel als belangrijke opgave. Zou u vraag B en C kunnen antwoorden als er in plaats van volume , het aantal mol (n) zou staan?

Mvg

Erik van Munster reageerde op zaterdag 6 jul 2019 om 22:43
Als de vraag gaat over het aantal mol is is het makkelijk: in een afgesloten vat kan er namelijk geen stof bijkomen of ontsnappen. Het aantal mol blijft dus altijd gelijk. Maakt daarbij niet uit wat de druk, temperatuur of volume is en of het gas of vloeistof is.


Op maandag 20 feb 2017 om 10:20 is de volgende vraag gesteld
Hallo Erik,

Ik heb nog even verder gekeken maar het absolute nulpunt geldt ook voor alles in onze Melkweg, of alleen voor omstandigheden op aarde? Je moet dit dus zien als een natuurwet?

Mvg, Mick

Erik van Munster reageerde op maandag 20 feb 2017 om 11:53
Klopt, absolute nulpunt geldt niet alleen op aarde. Omdat temperatuur een maat is voor de hoeveelheid beweging van deeltjes in een stof bestaat er ook een minimum temperatuur waarbij alle deeltjes stilstaan. Heeft niks te maken met of deze stof zich op aarde bevindt of niet. In het hele heelal is -273,15 graden C de laagst mogelijke temperatuur.


Op donderdag 30 jan 2014 om 19:23 is de volgende vraag gesteld
Beste meneer Erik,

Bewegen moleculen in lucht altijd op dezelfde snelheid? Of is het zo dat ze op een bepaald deel van de dag langzamer of sneller bewegen?

Mvg, Atena

Erik van Munster reageerde op donderdag 30 jan 2014 om 19:36
Dag Atena,

Moleculen in lucht bewegen op allerlei verschillende snelheden dwars door elkaar heen: er zijn supersnelle moleculen en langzame moleculen.

De gemiddelde snelheid hangt van de temperatuur af. Als het warm is bewegen de moleculen gemiddeld iets sneller dan als het koud is.