Inloggen

Modelleren

Modelleren is een manier om dingen te berekenen die niet berekend kunnen worden met het invullen van een formule. Dit wordt gedaan door alles op te delen in kleine tijdstapjes en per tijdstapje alles uit te rekenen. Omdat dit ongelovelijk veel werk is, is dit typisch iets wat je op een computer moet doen. Dit kan bijvoorbeeld met het programma Coach, maar ook op je grafische rekenmachine of calculator en met het programma Excel kun je modelberekeningen doen. Meer weten? Kijk op natuurkundeuitgelegd.nl/modelleren
FAQ
15 s
15 s

Voorkennis

Formule, grootheid, eenheid, snelheid

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Modelleren" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : Centraal examen 2025 (CE)


Test jezelf - "Modelleren"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Wat is de belangrijkste reden om een computer i.p.v. een rekenmachine te gebruiken bij modelleren? Een computer …
A Rekent met meer cijfers achter de komma
B Kun je zo programmeren dat hij veel berekeningen achter elkaar doet
C Kan werken met digitale getallen opgebouwd uit enen en nullen

In het voorbeeld in de videoles worden bij elke tijdstap de grootheden F, v, a, en s berekend. In welke volgorde moeten deze grootheden berekend worden?

Hoe kleiner de gebruikte tijdstapjes des te meer de berekende beweging lijkt op de echte beweging. Het gebruik van kleine tijdstapjes heeft ook een nadeel. De berekening wordt …

A
B
C
a,v,F,s
F,a,v,s
v,a,F,s
langzamer
onnauwkeuriger
onstabiel


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel algemeen vind je in:
FotonAlgemeenVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Modelleren" een rol speelt (havo/vwo):
Vrije worp bij basketbal (v), Cessna (v), Ruimtelift (v), Jupiter fly-by (v), Sprong bij volleybal (v), X-stream (v), Waterstofatoom (v), Uitrijden van een auto (v),

Vraag over videoles "Modelleren"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Modelleren

Op zaterdag 27 apr 2024 om 18:31 is de volgende vraag gesteld
Ik moet in coach een model maken van Fransman vrije val door geluidsbarriere hier staat de tekst in de link: https://www.natuurkunde.nl/opdrachten/1056/fransman-wil-vrije-val-door-geluidsbarriere
de bijbehorende vragen zijn:

Voor de luchtdichtheid op hoogte h geldt: 1.29*0.5^(hoogte_h/5500)

b. Maak een computermodel van deze valbeweging met luchtweerstand.

Neem voor de luchtwrijvingscoëfficiënt cw = 0,70 en het frontaal oppervlak A=0,60 m2.

computermodel met:

t := 0
Δt := 0,1

v := 0 ' m/s
hoogte_h := 7000 ' m
Stroom_1 := v
ρ := 1.29*0.5^(hoogte_h/5500)
g := 9.81 ' m/s²
m := 85 ' Kg
A := 0.60 ' m²
Cw := 0,70
Fz := -m*g
k := 1/2*ρ*Cw*A
Fw := k*v^2 .klopt dit ? en de volgende vraag is De massa van de man is onbekend, maar het is te verwachten dat de massa
Op zaterdag 27 apr 2024 om 18:32 is de volgende reactie gegeven
volgende vraag is: De massa van de man is onbekend, maar het is te verwachten dat de massa
een invloed heeft op de maximale snelheid.
e. Wat is de minimale massa om de geluidssnelheid te halen vanaf deze
hoogte?

Op zaterdag 27 apr 2024 om 18:32 is de volgende reactie gegeven
hoe kan dit in een model gezet worden

Erik van Munster reageerde op zaterdag 27 apr 2024 om 19:34
Kijk even bij de modellen (via homepagina kun je daar komen). Als je naar het voorbeeldmodel “val met wrijving” zie je een model wat heel erg lijkt op wat jij probeert te doen.

Je kunt in dat model zelf de massa en zo veranderen om te kijken hoe wat het effect is.

Op zaterdag 27 apr 2024 om 19:48 is de volgende reactie gegeven
en deze vraag: ? De massa van de man is onbekend, maar het is te verwachten dat de massa
een invloed heeft op de maximale snelheid.
e. Wat is de minimale massa om de geluidssnelheid te halen vanaf deze
hoogte? met welke formules zou je dit kunnen berekenen

Erik van Munster reageerde op zaterdag 27 apr 2024 om 21:22
De maximale snelheid wordt bereikt als de wrijvingkracht (Fw=k*v^2) gelijk is aan de zwaartekracht (Fz=m*g). Als je deze aan elkaar gelijk stelt en voor v de geluidssnelheid neemt kun je uitrekenen bij welke massa dit is.

Op zaterdag 27 apr 2024 om 21:43 is de volgende reactie gegeven
en hoe zou dat dan in een model moeten?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 27 apr 2024 om 21:57
In het model staat de massa bij de startwaarden. Die kun je gewoon aanpassen en kijken wat het effect is op de eindsnelheid net zolang tot de eindsnelheidnde geluidsnelheid is.


Bekijk alle vragen (8)



Op zaterdag 11 jul 2020 om 00:28 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,
Is modelleren onderdeel van het CCVX examen?


Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op zaterdag 11 jul 2020 om 09:39
Ja: modelleren en het maken en begrijpen van een computermodel staat in het stofoverzicht op de website van ccvx. Maar hierbij geldt hetzelfde als bij het gewone CE-examen. Je krijgt je examen op papier en hoeft dus niet echt een model te programmeren of uit te voeren, maar wel kunnen begrijpen.

Als je zoekt op modelleren op natuurkundeuitgelegd vind je de examenvragen die in het verleden gesteld zijn over modelleren en krijg je een beetje een indruk van het soort vragen.


Op zondag 26 jan 2020 om 22:48 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,
Stel je zou een model hebben waarbij een persoon parachute springt. Je zou een bepaald model hebben daarbij.
Zie:
modelregels startwaarde
1. Fgrav=… massa=70
2.Fnetto=Fwrijving-Fgrav openhoogte=4000
3.Fwrijving=wrijvingsconstante8V^2 b.hoogte=90000
4.a=Fnetto/massa v=0
5.v=Dv*t+v wrijvingsconstante=0,40
6.x=X+dx*v x=-beginhoogte
7.Als(x<openhoogte) wrijvingsconstante=24
8. Als (X<0) STOP

Maar stel je voor dat de wrijvingsconstante in werkelijkheid ook afhankelijk is van de luchtdichtheid, die weer afhankelijk is van de hoogte. DE VRAAG DUS: welke modelregels en var

Erik van Munster reageerde op zondag 26 jan 2020 om 23:17
In regel 3 wordt de wrijvingscoefficient gebruikt om de wrijvingskracht uit te rekenen.

Als deze afhankelijk moet worden van de luchtdichtheid zul
je een modelregel moeten invoegen vóór regel 3 waarin met de dichtheid (die van de hoogte afhang) steeds de wrijvingscoefficient berekend wordt.

Op zondag 26 jan 2020 om 23:20 is de volgende reactie gegeven
En zo'n modelregels met variabel zou bijvoorbeeld zijn?

Erik van Munster reageerde op maandag 27 jan 2020 om 11:59
Dat hangt er van af wat je verder weet. Je hebt dan het frontaaloppervlak (A) nodig en de luchtwrijvingscoefficient (cW). In de modelregel komt dan de formule voor de luchtwrijvingskracht te staan. Maar je moet ook weten hoe de dichtheid (rho) precies afhangt van de hoogte. Misschien heb je de formule in de opgave erbij gekregen?

De modelregel die vóór regel 3 moet komen zou er dan zo uitzien maar je moet voor rho dan wel nog de formule invullen met de hoogte er in.

Wrijvingsconstante = cW * A * rho


Op donderdag 22 nov 2018 om 21:00 is de volgende vraag gesteld
Welke formules staan er meestal / moet je er (vrijwel) altijd bij hebben om uiteindelijk een model te maken,

Erik van Munster reageerde op donderdag 22 nov 2018 om 21:26
Meestal krijg je bij een opgave het model erbij met de modelregels (en dus ook de formules).

Hangt verder van de opgave af wat je precies moet doen. Soms moet je een regel aanpassen soms moet je een vraag over het model beantwoorden.

Er is dus niet een aantal formules die je voor modelleren uit je hoofd moet leren of zo.


Op vrijdag 14 sep 2018 om 11:52 is de volgende vraag gesteld
Tijdens mijn wiskundelessen in het voorjaar werkte de docent en een van de medestudenten met Geogebra. Ik heb dit gedownload en heb een eerste stapje gezet om dit te leren kennen. Is dit een geschikt programma voor modelleren? En in vergelijking met Excel (dat ik evenmin beheers?)

Erik van Munster reageerde op vrijdag 14 sep 2018 om 13:05
Ik ken geogebra eerlijk gezegd zelf niet. De mogelijkheden voor modelleren die ik zelf ken zijn:

* Het programma "Coach"
* Excel
* Javascriptmodellen op natuurkundeuitgelegd.nl
* Grafische (programmeerbare) rekenmachine.

Maar... ik zou eerst even kijken welke eisen CCVX precies vraagt voor dit onderwerp. Het is een schriftelijke toets en ik weet niet precies hoe modelleren in hun toetsen komt.


Op woensdag 23 mei 2018 om 14:26 is de volgende vraag gesteld
Ik heb een specifieke vraag over een opgave uit het examen van 2013 en dan wel 2013-2 pilot opgave 3, het deel 'modelleren' van de opgave 'Reis naar de zon' is me gelukt, maar vervolgens moet je bij opgave 3 een raaklijn tekenen. Ik heb deze raaklijn goed getekend maar in het antwoordmodel pakken ze voor delta t de waardes 57,5 en 45,5 terwijl als je de raaklijn tekent, je op de waardes 57,5 en 47,5 uit zou komen. Zowel in mijn examenbundel als op examenblad is dit het geval waardoor je op een ander antwoord uit komt. Zou u dit misschien kunnen verklaren?

Op woensdag 23 mei 2018 om 14:30 is de volgende reactie gegeven
In het examen op examenblad gaat het om opgave 5*

Erik van Munster reageerde op woensdag 23 mei 2018 om 15:49
Ik kan het niet verklaren. Op zich is er niks raars aan de hand en is het inderdaad gewoon het tekenen van een raaklijn. Helaas laten ze in het correctiemodel de raaklijn zelf niet zien. In de pilotexamens wordt vaak geen marge gegeven. Bij een "echt" examen zal er bij het tekenen van een raaklijn altijd wel een marge zijn.

Op woensdag 23 mei 2018 om 15:52 is de volgende reactie gegeven
in de examenbundel staat bij de uitwerkingen wel een raaklijn getekend en deze komt uit bij 47,5 op de t as van de grafiek. Toch bedank voor het antwoord!


Op zondag 8 mei 2016 om 13:15 is de volgende vraag gesteld
Vaak wordt gevraagd om Fres in een model in te vullen, maar die heb ik vrijwel altijd fout.
Heeft u daar misschien nog tips voor?

Erik van Munster reageerde op zondag 8 mei 2016 om 13:28
Ik heb niet echt een tip maar het is wel belangrijk om te onthouden dat modelleren niet heel anders is dan andere natuurkunde.

Het berekenen van resulterende kracht is een programmeerregel maar wat je hier doet is eigenlijk hetzelfde als in 'normale' opgave.

Soms zul je de resulterende kracht met de tweede wet van Newton kunnen bepalen (F=m*a). Soms door ontbinden en soms door optellen van krachten. Hangt (zoals altijd) heel erg van de situatie af.


Op donderdag 26 mrt 2015 om 21:06 is de volgende vraag gesteld
Geachte meneer van Munster,

Waarom moet er in de volgorde F,a,v,s worden berekend voor het berekenen van de grootheden? (Bij de toelichting zijn vraag 1, 2 en 3 de toelichtingen niet afgerond. c; Tenminste, de toelichtingen eindigen ong. ergens midden in een zin).

Met hartelijke groet,
Cindy

Erik van Munster reageerde op vrijdag 27 mrt 2015 om 08:42
Ik heb het verbeterd. Dank voor je oplettendheid. Hoop dat het nu duidelijk is.

Groetjes,

Erik