Inloggen

Kernsplijting

Sommige stoffen, zoals de uraniumisotoop U-235, zijn van nature splijtbaar. Als een neutron botst met een splijtbare kern breekt deze in twee stukken waarbij energie vrijkomt én meerdere neutronen. In deze videoles wordt uitgelegd dat deze neutronen weer aanleiding kunnen geven tot een nieuwe splijtingreactie wanneer ze op een ander U-235 kern botsen. Dit heet een kettingreactie.
FAQ
9 2312
0:00 Start
0:07 Uraniumisotopen
0:29 U-235 splijtbaar
0:41 Wat is kernsplijting?
0:55 Voorbeeld splijtingsreactie
1:48 Kettingreactie
2:31 Vermenigvuldigsfactor (K)
4:15 Kernwapens -& energie
4:26 Samenvatting

Voorkennis

Isotoop, proton, neutron

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Kernsplijting" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : Keuzeonderwerp(SE)


Test jezelf - "Kernsplijting"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Welke van onderstaande uraniumisotopen is splijtbaar?

Voor het splijten van een uraniumkern moet deze graakt worden door een …

De vermenigvuldigingsfactor is een getal wat aangeeft tot hoeveel nieuwe splijtingen één splijting leidt. Deze wordt aangeduidt met de letter …

U-235
U-236
U-238
elektron
neutron
proton
K
V
M


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel kernen & deeltjes vind je in:
FotonKernenDeeltjesVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Kernsplijting" een rol speelt (havo/vwo):
Tritium in een kerncentrale (v),

Vraag over videoles "Kernsplijting"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Kernsplijting

Op zondag 10 nov 2019 om 11:25 is de volgende vraag gesteld
Beste,
Kan het zo zijn dat bij K-vangst de elektron op de proton botst en dat de proton op de elektron botst. Of MOET het altijd de proton zijn die op het elektron botst, dus of MOET het altijd de elektron zijn die op het proton botst?

Erik van Munster reageerde op zondag 10 nov 2019 om 14:32
Het gaat om het resultaat: Er is na K-vangst een elektron in de kern ingevangen en in de kern is een proton in een neutron veranderd. Sowieso zijn zowel het elektron als het proton geen klassieke deeltjes die kunnen “botsen”. Er is een bepaalde waarschijnlijkheid dat k-vangst optreedt maar voor het beschrijven van het proces zelf kun je niet echt het deeltjesmodel gebruiken.


Bekijk alle vragen (9)



Cherissa Snijders vroeg op zaterdag 23 apr 2016 om 10:59
Hai Erik,
Ik kom in veel vragen "deuteriumkern" tegen. Vanuit de uitwerkingen kom ik er dan achter dat het een isotoop van waterstof is, maar is het ook daadwerkelijk de bedoeling dat we dit weten voor het examen?
(Bijvoorbeeld VWO 2006-II Opgave 5)

Groet.

Erik van Munster reageerde op zaterdag 23 apr 2016 om 16:06
Dag Cherissa,

In 2006 gold er een ander examenprogramma waarbij dit bekend werd verondersteld maar...Ook als je niet weet wat deuterium is zou je uit de eerste vraag kunnen afleiden dat het uit een proton en een neutron bestaat en dus een isotoop van waterstof is.

In het huidige examenprogramma zit het niet dus als deuterium erin voorkomt zal er in de opgave waarschijnlijk wel wat meer uitleg staan. Ik zou me er dus niet zoveel zorgen over maken.


Op woensdag 6 apr 2016 om 06:34 is de volgende vraag gesteld
Krijg je bij elke Kernsplijting standaard 3 neutronen of is dat bij elke Kernsplijting anders? indien het laatste, moet je dat uit de opgave kunnen opmerken of staat er ergens in Binas hoeveel neutronen er bij elke Kernsplijting vrij komen?

Erik van Munster reageerde op woensdag 6 apr 2016 om 08:28
Bij een kernsplijting van U-235 komen ofwel 2 ofwel 3 neutronen vrij. En inderdaad staat dit erbij of kun je het uit de andere gegevens in de opgave opmaken.

Toevallig staat er bij de oefenopgaves (via menu hierboven) in het hoofdstuk "Kernen & Deeltjes" een opgave die precies hierover gaat: Opg 7: "Splijtingsreactie". Uitwerking staat ook op de site.


Op zondag 18 mei 2014 om 14:25 is de volgende vraag gesteld
Hoi, In de binas staat dat uranium 35 geen gammastraling uitzend, maar in het filmpje schrijft u de gammastraling wel in de vervalreactie. En nu is mijn vraag, moet je nu alleen gammastraling erbij schrijven als dat in de binas staat of gewoon altijd?

Erik van Munster reageerde op zondag 18 mei 2014 om 15:21
Bij het verval van Uranium-235 komt inderdaad geen gammastraling vrij. Kun je ook in BINAS zien.

Bij de splijting van uranium-235 komt wel gammastraling vrij en dat is waar deze videoles over gaat. Tabel 25 in BINAS gaat alleen over het spontaan verval van isotopen en niet over de splijting.

Als er gammastraling vrijkomt bij een reactie, of dit nu splijting is of verval, schrijf je dit erbij als 0-0gamma. Maakt voor het massagetal en het ladingsgetal verder niks uit.

Soms vragen ze alleen naar het 'vervalproduct'. Dit betekent welke stof er ontstaat. Hier hoef je niet perse bij te zetten dat er gammastraling ontstaat want het maakt voor de ontstane stof niks uit. Maar fout is het nooit. Ik zou gamma als het ontstaat er gewoon altijd bij zetten.


Monica Bos vroeg op vrijdag 16 mei 2014 om 12:37
Kan ik ook ergens in Binas vinden of er kernsplijting plaats vind? Of moet dat in de opgave gegeven zijn en moet ik dat dan gewoon aannemen?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 16 mei 2014 om 13:23
Hoi Monica,

Splijting vindt alleen maar plaats bij sommige isotopen en alleen als er iets tegenaan botst. Het bekendste is Uranium-235. Dit splijt als er een neutron tegenaan botst.

Of iets splijtbaar is kun je niet in BINAS vinden. Als je er een vraag over krijgt over een andere splijtbare isotoop dan U-235 zal dit er altijd bij staan in de opgave.


Op dinsdag 22 apr 2014 om 13:18 is de volgende vraag gesteld
Goedenmiddag,meneer hoe weet je bij opgave 3 vraag 13 2012 tijdvak 1 dat er 140 neutronen geabsorbeerd moeten worden ? Om zo de reactie in stand te houden ?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 22 apr 2014 om 18:12
Om de reactie in stand te houden moet het aantal splijtingsreacties dat volgt en het gevolg is van een splijtingsreactie gemiddeld 1 of hoger zijn. Dit is zo als je rekening houdt met de verliezen. Dus alle neutronen die om een of andere reden niet tot een nieuwe splijting leiden. Uiteindelijk blijkt dan dat er 140 neutronen geabsorbeerd moeten worden.


Op donderdag 17 apr 2014 om 15:29 is de volgende vraag gesteld
Is uranium-235 het enige atoom dat splijtbaar is? Zo nee, welke nog meer en hoe herken je deze in tabel 25?

Erik van Munster reageerde op donderdag 17 apr 2014 om 16:09
Uranium-235 is niet het enige splijtbare atoom maar wel, samen met plutonium, het enige atoom wat in de praktijk gebruikt wordt, in kernwapens en kerncentrales.

Als je een vraag krijgt over een ander splijtbaar atoom zal dit er altijd bij staan in de vraag. Je kunt dit namelijk niet zien in tabel 25.


Roos Rietdijk vroeg op woensdag 5 feb 2014 om 15:39
Hoe weet je hoe je de reactie vergelijking van zo'n kernsplijting opstelt? Moet dit gegeven zijn?

Erik van Munster reageerde op woensdag 5 feb 2014 om 15:54
Ja er moet het een en ander in de vraag gegeven zijn, want er zijn heel veel manieren waarop zo'n splijting plaats kan vinden. Pas als je één van de splijtingsproducten weet en weet hoeveel neutronen er ontstaan kun je uitvinden wat het andere reactieproduct is. In de vraag moet dus op zijn minst al een reactieproduct gegeven moeten zijn.


Lisabeth Van Berkel vroeg op maandag 16 sep 2013 om 18:24
Wat voor soort straling treedt er op bij kernsplijting?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 17 sep 2013 om 11:01
Dat hangt ervan af wat voor soort atoomkern er gespleten wordt. In kerncentrales wordt meestal U-235 gebruikt. De straling die hierbij vrijkomt (behalve de neutronen) is gammastraling.