Inloggen

Wet van Kirchhoff (spanning)

De wet van Kirchhoff voor spanning zegt dat in een kring binnen een schakeling de som van alle spanningen over de verschillende componenten nul is. Hiervan kan gebruik gemaakt worden bij het bepalen van spanningen binnen een schakeling. Meestal zijn in een schakeling meerdere kringen te zien. Voor elk van deze kringen geldt de wet van Kirchhoff. In deze videoles uitleg hierover met enkele voorbeelden van toepassingen van de wet van Kirchhoff.
FAQ
12 5483
0:00 Start
0:14 Spanningswet Kirchhoff
0:30 Kring in schakeling
1:13 Optellen in kring
2:48 Positief of negatief
3:15 Rekenvoorbeeld 1
5:01 Rekenvoorbeeld 2
6:11 Samenvatting

Voorkennis

Schakelingen, stroom, spanning, weerstand

Formules

 
Wet van Kirchhoff
(spanning)
ΣUn = 0 U1,2,3,… = deelspanningen in kring (V)

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Wet van Kirchhoff (spanning)" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : Centraal examen 2024 (CE)


Test jezelf - "Wet van Kirchhoff (spanning)"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
De wet van Kirchoff geldt voor spanningen van componenten die met elkaar … staan.

Bij gebruik van de wet van Kirchoff moet batterijspanning genegeerd worden. Dit is …

De som van de deelspanning komt bij de wet van Kirchhoff altijd uit op …

in serie
in een kring
parallel
WAAR
niet waar
alleen bij gelijkspanning
0 V
Utotaal
Ueffectief


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel elektrische schakelingen vind je in:
FotonElektrischeSchakelingenVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Wet van Kirchhoff (spanning)" een rol speelt (havo/vwo):
ECG in MRI (v), Zonvolgsysteem (v), Energievoorziening voor een weerstation (v),

Vraag over videoles "Wet van Kirchhoff (spanning)"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Wet van Kirchhoff (spanning)

Op zondag 5 jun 2022 om 11:26 is de volgende vraag gesteld
Hoi, ik denk dat ik een beetje in de war raak met het verschil van deze wet toegepast op de spanning en de stroomsterkte. Klopt het dat als je deze wet gebruikt bij de spanning dat die dan negatief wordt als de batterij van negatief naar positief loopt? En dat dat niet het geval is bij de stroom, dus dat als de batterij van negatief naar positief loopt dat de stroom die vanaf de batterij vertrekt gewoon nog positief is?
Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op zondag 5 jun 2022 om 14:01
De wet van Kirchhoff voor spanning gaat over het optellen van spanning in een kring. Stroom is bij de wet van Kirchhoff voor spanning alleen belangrijk wat betreft de richting. Als je “tegen de stroom in gaat” tel je spanning negatief ipv van positief. Stroom zelf is dus niet “positief” of negatief.

Bij batterijen in de kring moet je inderdaad wel even opletten waar de plus- en minpool zitten om te weten of je de batterijspanning positief of negatief meeneemt: Als je in de kringrichting van minpool naar pluspool gaat telt de batterijspanning negatief mee. Andersom positief.

Erik van Munster reageerde op zondag 5 jun 2022 om 14:03
(In de praktijk valt het wel mee hoe ingewikkeld het is. Ik zou even kijken naar examenopgaven over de wet van Kirchhoff dan zie je dat het meestal gaat om vrij simpele schakelingen)


Bekijk alle vragen (12)



Arien Jaburg vroeg op vrijdag 21 jun 2019 om 15:46
U zegt dat het handig is om de kijkrichting richting rechts te plaatsen. Hoe weet je of de stroom tegen de kijkrichting inloopt of er juist met mee gaat?
Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op vrijdag 21 jun 2019 om 15:53
Dag Arien,

Dat kun je beredeneren aan de hand van de plus- en minpool van de batterij. De stroom loopt in de schakeling van de pluspool naar de minpool en aan hoe alles met elkaar verbonden is kun je beredeneren wat de stroomrichting is op elke plaats in de schakeling.


Op donderdag 16 mei 2019 om 15:59 is de volgende vraag gesteld
Op basis van welk argument bepaal je de kijkrichting?

Erik van Munster reageerde op donderdag 16 mei 2019 om 16:45
Kijkrichting waarin je de kring doorloopt en de plaats in de kring waar je begint mag je zelf kiezen en maakt voor het uiteindelijke antwoord niet uit. Het is de gewoonte om rechtsom (met de klok mee) te kiezen.


Liv Valk vroeg op woensdag 20 mrt 2019 om 20:44
Beste Erik, Hoezo is de 1,0 V in het laatste voorbeeld in het filmpje positief en niet negatief, het zou toch net zo goed andersom kunnen zijn?

Erik van Munster reageerde op donderdag 21 mrt 2019 om 09:56
Dat klopt, je zou het bij dat voorbeeld inderdaad ook -1,0 V kunnen noemen. De spanning over de diode van 1,5 V zou je dan óók -1,5 V noemen want de stroomrichting is hetzelfde. Je komt dan uit voor de spanning bij het vraagteken van 2,5 V (en niet op -2,5 V). Omdat het alleen om de grootte van de spanning gaat en niet om het teken maakt het hier dus inderdaad niks uit of je + of - gebruikt.

Maar... het is de gewoonte om spanningen van componenten waarin de stroomrichting overeenkomt met de kijkrichting (rechtsom) positief mee te tellen en bij batterijen andersom.

Liv Valk reageerde op vrijdag 22 mrt 2019 om 10:12
Oke , bedankt!


Test Test vroeg op woensdag 15 aug 2018 om 12:08
In het Centraal examen tijdvak 1 van 2018, bij opgave 23 begrijp ik niet hoe je daar aan de spanning komt. Het lijkt alsof het van EBC de kijkrichting hetzelfde is als de richting van de spanning, alleen haal je toch de spanning van die 12V af. Hoe komt dit? Of kijk ik er verkeerd naar? Dank u wel.

Erik van Munster reageerde op woensdag 15 aug 2018 om 14:35
Kijk even bij "examens" in het menu rechtsboven. Hier staat deze opgave ook bij mét uitleg. Mocht je er daar ook niet mee uitkomen dan kun je ook daar je vraag stellen en ook evt vragen van anderen over dezelfde opgave zien.


Luca Anna Schaefer vroeg op zaterdag 21 jul 2018 om 12:02
Hallo Erik, kijk ik bij de tweede wet van Kirchoff alleen naar elk stroomkring apart? Wat moet ik doen als ik een uitspraak over een hele stroomkring (met vertakkingen) wil maken? Moet ik de vertakkingen vervangen door gemeenschappelijke weerstanden zodat een zuiver steriele stroomkring ontstaat? Groetjes, Luca

Erik van Munster reageerde op zaterdag 21 jul 2018 om 13:22
De spanningswet van Kirchhoff geldt voor elke kring binnen een schakeling. Dus ook een kring waarin stroom door de hele schakeling van de plus- naar de minpool van de batterij loopt.

Als je in deze kring iets tegenkomt wat parallel is (een splitsing) hoef je geen vervangingsweerstand te berekenen. In plaats hiervan kies je bij de splitsing één van de mogelijke aftakkingen als onderdeel van je kring.

Voor elke gesloten kring die je op deze manier tekent geldt dat de som van de spanningen 0 V moet zijn.


Fay van Eerden vroeg op donderdag 23 nov 2017 om 17:24
hoezo is de batterij wel positief in het eerste voorbeeld?

Erik van Munster reageerde op donderdag 23 nov 2017 om 17:42
Omdat je in de kijkrichting waarin je de kring volgt naar links gaat aan de onderkant van de schakeling. Je passeert de batterij dan van rechts naar links en je gaat dan van de pluspool (het lange streepje) naar de minpool (het korte streepje) toe. Afspraak is dat als je een batterij van +pool naar -pool passeert dat deze positief meetelt. Vandaar dat de batterij hier positief meetelt....


Op woensdag 15 mrt 2017 om 19:24 is de volgende vraag gesteld
Als de stroom van plus naar min loopt, dan is de richting van de stroom in het filmpje op tijdstip 2:10 toch e andere kant op gericht?

Op woensdag 15 mrt 2017 om 19:26 is de volgende reactie gegeven
Gelden die regels alleen voor batterijen of ook voor andere spanningsbronnen?

Erik van Munster reageerde op donderdag 16 mrt 2017 om 10:16
Klopt, stroom loopt inderdaad van plus naar minpool van een batterij. De streepjes van de batterij polen staan verkeerd in dit plaatje. Lange streepje (+) zou rechts moeten staan, korte streepje (-) zou links moeten staan.

De regels gelden ook voor andere gelijksspanningsbronnen, zoals accu's of regelbare voedingen.


Roderick van t Wout vroeg op dinsdag 1 dec 2015 om 18:37
dag Erik
hoe kun je weten welke kant de pijl op gaat zonder batterij. (dus niet de kring maar de -)pijl.) alvast bendankt

Erik van Munster reageerde op dinsdag 1 dec 2015 om 20:54
Als er in de kring geen batterij zit, zit de batterij op een andere plaats in dezelfde schakeling. Hiermee kun je er met een beetje puzzelen achter komen in welke richting de stroom loopt door elk van de componenten in de kring.

Als je de stroomrichting eenmaal weet weet je of je de componenten positief of negatief moet meerekenen.

Gewoonte is om de pijl altijd rechtsom te tekenen en dan...

Met de pijl mee: positief.
Tegen de pijl in negatief

Als je hier wat meer mee wil oefenen: Zie de opgave 14 "Spanningswet" bij de oefenopgaven over elektrische schakelingen.


Op woensdag 28 okt 2015 om 18:33 is de volgende vraag gesteld
Wordt de kijkrichting altijd rechtsom gerekend?

Erik van Munster reageerde op woensdag 28 okt 2015 om 20:11
Als je het andersom doet kom je uiteindelijk op dezelfde spanningen uit dus strikt genomen hoeft het niet.

Het is wel de gewoonte om de spanningen rechtsom in de kring op te tellen maar dit hoeft niet perse.

Op donderdag 29 okt 2015 om 13:18 is de volgende reactie gegeven
Ik snapt het! Dankjewel :)


Op vrijdag 18 jul 2014 om 07:15 is de volgende vraag gesteld
Waarom blijft men zeggen dat de stoom van plus naar min loopt terwijl de anode(de reductor kant) juist de stroom op gang brengt? Ik hoop dat ik het verkeerd snap anders vind ik vind het zeer onwetenschappelijk.

Op vrijdag 18 jul 2014 om 07:46 is de volgende reactie gegeven
Waarom is het belangrijk om te weten of de componenten een negatief of positief voltage hebben?

Erik van Munster reageerde op zondag 20 jul 2014 om 17:11
De stroom loopt van de pluspool naar de minpool buiten een batterij of chemische cel of kathodestraalbuis. De verwarring ontstaat als de kijkt naar de beweegrichting van de elektronen, of naar de richting van een stroom binnenin een batterij.

Makkelijkst is toch om bij schakelingen te onthouden dat de stroom buiten de spanningsbron van plus naar min loopt. Hierbij moet je inderdaad even oppassen als je kijkt naar wat er IN de batterij zelf gebeurt.

Groetjes,

Erik


Op maandag 28 okt 2013 om 19:19 is de volgende vraag gesteld
Is het zo dat als je een batterij in een kring hebt zitten deze vrijwel altijd de tegenovergestelde waarde heeft als de componenten in die kring. Dus ik bedoel als de componenten positief zijn, de batterij negatief?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 29 okt 2013 om 11:18
Klopt helemaal.

NB: Wat van Kirchhoff hoort alleen bij het NIEUWE examenprogramma VWO)