Inloggen

Lorentzkracht

Een bewegend geladen deeltje in een magneetveld ondervindt een kracht loodrecht op de bewegingsrichting én loodrecht op het magnetische veld. Deze kracht wordt de Lorentzkracht genoemd (naar de Nederlandse fysicus Hendrik Antoon Lorentz). In deze videoles uitleg hierover en een trucje om de richting van de kracht te vinden: de linkerhandregel. Als je de magnetische veldlijnen opvangt in de palm van je linkerhand en je je gestrekte vingers laat wijzen in de richting van de stroom of ladingsverplaatsing, wijst je duim in de richting van de kracht.
FAQ
33 12728
0:00 Start
0:08 Bewegen in magneetveld
0:28 Lorentzkracht
1:03 Linkerhandregel
1:26 Rekenvoorbeelden
2:02 Negatief deeltje
2:51 Stroomdraad
3:41 F = Bqv
4:02 F=BIL
4:22 Samenvatting

Voorkennis

Magnetisch veld, stroom, elektrische lading, kracht

Formules

 
Lorentzkracht
(deeltje)
FL = lorentzkracht (N)
B = magnetische veldsterkte (T)
q = lading (C)
v = snelheid (m/s)
 
Lorentzkracht
(draad)
FL = lorentzkracht (N)
B = magnetische veldsterkte (T)
I =stroomsterkte (A)
L =draadlengte (m)

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Lorentzkracht" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : Centraal examen 2025 (CE)


Test jezelf - "Lorentzkracht"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Bij de linkerhandregel geldt: Vingers wijzen in stroomrichting. Handpalm vangt magnetisch veld op. Duim wijst … aan.

Een proton beweegt naar rechts met 3,0·107 ms-1 in een magneetveld van 0,020 T wat naar je toe is gerricht. Hoe groot is de lorentzkracht?

Wat is de richting van de lorentzkracht uit de vorige vraag? Naar …

Lorentzkracht
Elektrische veld
Noordpool
6,0·105 N
6,0·10-5 N
9,6·10-14 N
links
rechts
beneden


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel elektrische & magnetische velden vind je in:
FotonElektromagnetismeVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Lorentzkracht" een rol speelt (havo/vwo):
Lise Meitner (v), Treinwielen (v), Poollicht (v), ECG in MRI (v), Om het hoekje (v), Joystick met Hall-sensor (v), Tokomak (v), Faradaymotor (v), TEM, transmisse elektronen microscoop (v),

CCVX-opgaven waarin "Lorentzkracht" een rol speelt (havo/vwo):
E = mc2, Coronavirus in beeld, Koeling, Satelliet, Het elektron,

Vraag over videoles "Lorentzkracht"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Lorentzkracht

Lana Ayoub vroeg op donderdag 14 nov 2024 om 20:03
Hey,

In de Newton boek wordt er bij Lorentzkracht gebruik gemaakt van de rechterhand ipv linker. Zit hier een verschil in?

Erik van Munster reageerde op donderdag 14 nov 2024 om 21:33
Er bestaan verschillende manieren om de richting van de lorentzkracht te bepalen. Ik behandel in de videolssen de linkerhandregel maar er bestaan ook andere. Gebruik vooral degene die je zelf het makkelijkst vind.

Resultaat is uiteraard hetzelfde bij de verschillende methoden dus dat maakt niks uit.


Bekijk alle vragen (33)



Op zaterdag 11 nov 2023 om 13:44 is de volgende vraag gesteld
Hoi!

Ik begrijp niet helemaal hoe ik erachter kom welke lading een neutron of proton heeft, of is dit allemaal hetzelfde als een elektron (1,602*10^-19) maar dan positief geladen? Zo ja, moet ik dan bijvoorbeeld in de formule Flor=B*q*v voor een elektron q=-1,602… invullen en voor een proton en neutron q=+1,602…?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 11 nov 2023 om 14:55
Een proton en een neutron zijn verschillend:

Voor een proton vul je als lading +1,602…*10^-19 C in. Inderdaad het omgekeerde van de lading van een elektron.

Een neutron heeft geen lading (q=0) en de lorentzkracht en elektrische krachten op een neutron zijn dus ook altijd 0.


Ee

Op zaterdag 11 nov 2023 om 14:59 is de volgende reactie gegeven
Ahh oke, dankuwel!


Op dinsdag 5 jul 2022 om 22:53 is de volgende vraag gesteld
Als ik me niet vergis kan een magnetisch veld geen arbeid verrichten. Kun je dan wel spreken van een magnetische kracht op een geladen deeltje als dat alleen van richting verandert. De kinetische energie van het geladen deeltje verandert dan toch niet door het magnetische veld.

Erik van Munster reageerde op dinsdag 5 jul 2022 om 23:29
Inderdaad werkt de lorentzkracht op een geladen deeltje loodrecht op de bewegingsrichting. De arbeid is dus inderdaad nul want F (kracht) en s (verplaatsing) zijn niet in dezelfde richting. De kracht zorgt niet voor een verandering van de grootte van de snelheid maar wél voor een verandering van de richting van de snelheid. Omdat de grootte van de snelheid niet verandert verandert ook de kinetische energie niet. Kan ook niet want er wordt geen arbeid verricht.


Op woensdag 19 mei 2021 om 19:32 is de volgende vraag gesteld
Hoi! meneer!

Hoe zou ik bij de lorentzkracht de eenheid kunnen afleiden?

Erik van Munster reageerde op woensdag 19 mei 2021 om 19:52
Lorentzkracht is een kracht. Je weet dus al dat de eenheid “Newton” (N) is.

Als je dit zou willen afleiden kun je de formule nemen en voor elke grootheid de basiseenheid invullen. Bv

F = B*I*L

... en dan in binas tabel 5 de eenheden van B, I en L opzoeken. Als je het invult komt hier uiteindelijk kg*m*s^-2 te staan (Newton uitgeschreven in basiseenheden).


Op zaterdag 17 okt 2020 om 13:44 is de volgende vraag gesteld
Hoi meneer!

Wij moeten de richting van de Lorentzkracht bepalen met de rechterhand regel ipv de linkerhand regel.
Mijn vraag aan u was of u uitleg kunt geven hoe je de richting van de Lorentzkracht bepaalt met de rechterhand regel. En ook hoe dat in zijn werk zit met een elektromotor?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 17 okt 2020 om 13:50
Lorentzkracht bepaal je met de linkerhandregel en niet met de rechterhand.

Het zou wel kunnen dat je eerst de rechterhandregel nodig hebt om bv de richting van B of I te bepalen en daarná de linkerhandregel voor de lorentzkracht?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 17 okt 2020 om 13:51
Over de elektromotor is een apart videoles (“Toepassingen Lorentzkracht”)


Op vrijdag 16 okt 2020 om 21:45 is de volgende vraag gesteld
Hoi meneer,

de veldlijnen van een magneet gaan toch altijd van zuid naar noord? Kan het ook van noord naar zuid gaan? Zo ja, waarom?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 16 okt 2020 om 22:00
Binnen in een magneet lopen de veldlijnen van Z naar N. Buiten een magneet lopen de veldlijnen van N naar Z.

Het hangt er dus van af of het binnen of buiten de magneet is.


Op donderdag 18 jun 2020 om 18:24 is de volgende vraag gesteld
Hoi meneer,
de richting van stroom is toch van - naar + als we naar de positive deeltjes kijken??

Erik van Munster reageerde op donderdag 18 jun 2020 om 21:05
Een + lading wordt afgestoten door het positief geladen voorwerp en aangetrokken door het negatief geladen voorwerp. Het zal dus van + naar - bewegen. De richting van de stroom is dus van + naar - net zoals in een elektrische schakeling.

(De bewegingsrichting van een negatief geladen deeltje is wel andersom)


Op dinsdag 9 jun 2020 om 21:22 is de volgende vraag gesteld
Ik loop vast bij deze vraag:
In een cirkel bewegen de elektronen tegen de wijzers van de klok in. Leg uit wat de richting van de magnetische inductie is.
-Antwoord: De richting van de magnetische inductie bepaal je mbv de FBI-regel. De richting van de stroom I is daar naar links gericht, omdat de elektronen in het hoogste punt naar rechts bewegen.
waarom bewegen de elektronen in het hoogste punt naar rechts?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 9 jun 2020 om 21:41
Er staat in de vraag dat de beweging tegen de klok in is. Dit betekent dat aan de bovenkant de elektronen naar links bewegen (tegen de klok in). Elektronen zijn negatief geladen. De richting van de stroom (I) is altijd tegengesteld aan de beweegrichting van negatief geladen deeltjes. De stroom is aan de bovenkant naar rechts.

De elektronen bewegen in een cirkel dus er moet een middelpuntzoekende kracht. Aan de bovenkant is deze kracht recht naar beneden gericht en wordt geleverd door de lorentzkracht.

Dus bovenin:

I naar rechts
Florentz naar beneden

Met de FBI of de linkerhandregel vind je dan dat B het papier uit komt.


Op dinsdag 14 jan 2020 om 11:25 is de volgende vraag gesteld
Hoe zou je de Florentz rond minuut 3.35 in dit filmpje moeten aangeven? Is daar ook een tekenafspraak voor?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 14 jan 2020 om 12:33
Nee, voor kracht naar je toe of van je af bestaat geen aparte notatie zoals bij stroom of magneetveld. Je kunt het er gewoon bij schrijven natuurlijk: "F van je af" of "F naar je toe".


Op dinsdag 14 mei 2019 om 17:10 is de volgende vraag gesteld
bij vraag 2 van het test jezelf, er staat dat een proton naar rechts beweegt, moet je dan niet de lading van een proton nemen?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 14 mei 2019 om 17:24
Ja dat vul je ook in hier. q = +1,602*10^-19 C is de lading van het proton.


Op dinsdag 14 mei 2019 om 17:00 is de volgende vraag gesteld
Wordt een deeltje altijd in een boog afgebogen?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 14 mei 2019 om 17:18
Nee niet altijd. Alleen als het deeltje geladen is en het door een magneetveld beweegt dat loodrecht op de beweegrichting staat is er steeds een lorentzkracht die als middelpuntzoekende kracht werkt en zal het deeltje een (deel van ) een cirkelbaan volgen..


Op donderdag 18 apr 2019 om 17:08 is de volgende vraag gesteld
Op school had mijn docent het over de FBI-regel maar die kan ik hier niet terugvinden. Hoe werkt de FBI-regel, wanneer gebruik je deze en weet u een examenopdracht waarin deze regel getoetst wordt? mvg emma

Erik van Munster reageerde op donderdag 18 apr 2019 om 17:20
Ik denk dat je docent met de FBI-regel een regel bedoelt om de richting van de lorentzkracht te bepalen. Ik gebruik hier altijd de "linkerhandregel" voor (onderwerp van deze video). Voor het bepalen van de richting van de Lorentzkracht bestaan meerdere manieren. Gebruik de regel die je zelf het makkelijkst vindt.


Op vrijdag 8 mrt 2019 om 09:48 is de volgende vraag gesteld
'In een cyclotron kan protonenstraling opgewekt worden die een grotere energie heeft
dan haalbaar is met het eenmalig doorlopen van een spanningsverschil.
In een cyclotron worden de protonen afgebogen door een magneetveld. Als in een
cyclotron een proton en een elektron met gelijke snelheid en in tegengestelde
richting bewegen, wordt het elektron . ..
1. even sterk afgebogen als het proton.
2. minder sterk afgebogen dan het proton.
3. sterker afgebogen dan het proton. '
Kunt u hier uitleggen waarom het antwoord is dat een elektron sterker wordt afgebogen dan het proton? Het zijn toch beiden geladen deeltjes?
Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op vrijdag 8 mrt 2019 om 11:31
Klopt ze hebben allebei een even grootte (maar tegengestelde) lading... maar ook de massa van het deeltje is van belang en de massas zijn niet gelijk.

Net zoals bij een massaspectrometer stel je de Fmpz gelijk aan de Florentz. In de formule voor Fmpz komt ook de massa voor vandaar.

Op vrijdag 8 mrt 2019 om 11:46 is de volgende reactie gegeven
Ohja bedankt! Alleen dan snap ik het nog niet, want Fmpz= m*v2/ r en aangezien de massa van elektron veel kleiner is, verwacht ik dat Fmpz van elektron kleiner is dan Fmpz proton en dan dus Florentz ook... Dus dan zou je toch denken dat elektron minder sterk wordt afgebogen?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 9 mrt 2019 om 19:32
Voor de straal van de baan moet je niet alleen naar de formule voor Fmpz kijken maar óók naar de formule voor de Florentz én naar de snelheid die de deeltjes krijgen in de versneller. Pas als je de twee formules (Fmpz en Florentz) aan elkaar gelijk stelt en hierin de snelheid vervangt door de snelheid die de deeltjes hebben ná het versnellen (hangt ook van de massa af!) en daarna omschrijft naar r=..... kun je zien hoe de massa en de lading met de straal samenhangen.


Op woensdag 9 jan 2019 om 17:44 is de volgende vraag gesteld
hoihoi,
Ik heb een vraagje over de formule F=Bqv, als het gaat om een negatieve lading zal F ook negatief worden. Moet je daar rekening mee houden in het maken van opgaven?

Erik van Munster reageerde op woensdag 9 jan 2019 om 17:54
Als er gevraagd wordt naar de grootte van de kracht: nee dan hoef je daar geen rekening mee te houden en kun je het minteken negeren.

Als je ook iets moet zeggen over de richting van F is het minteken wél belangrijk. Een minteken voor F betekent dan namelijk dat de kracht precies de andere kant op is dan wannneer het om een positieve lading zou gaan.

Op woensdag 9 jan 2019 om 18:04 is de volgende reactie gegeven
dankuwel!


Op woensdag 19 sep 2018 om 12:21 is de volgende vraag gesteld
Ik heb meedere vragen bij syst. nat. hoofdstuk 6 opgave 29. (ik ga er gemakshalve vanuit dat je syst. nat hebt, als dit niet het geval is geef ik meer tekst)
Onder a wordt gevraagd de richting van F lor in een punt B aan te geven en onder b. de richting van het magnetisch veld.
Het deeltje is positief geladen, dus volgt de richting van mijn vingers, als de loodlijn van het magn. veld. op mijn linkerhandpalm is gericht. En dan volgt F. lor de richting van mijn duim. Opdracht aan teken ik loodrecht op B, richting naar links. Maar de richting van het magnetisch veld zie ik niet voor mijn. Onder c moet ik uitleggen waarom F lor geen arbeid heeft verricht als het deeltje van A naar C beweegt. Ik heb er geen verklaring voor; het deeltje maakt toch juist de cirkel vanwege F lor?
Dan wordt er gesteld dat E kin gelijk blijft, dat verklaart de constante snelheid, maar niet de cirkelbeweging.
Tenslotte moet ik r = m.v/B.q afleiden. Hoe?

Erik van Munster reageerde op woensdag 19 sep 2018 om 13:13
Even een praktische vraag: Van Systematische Natuurkunde bestaan ook uitwerkingen waarin alle opgave stap voor stap worden uitgelegd. Heb jij deze? Zo nee, misschien is het handig om deze achter de hand te hebben.

Ik zou even bij de uitgever vragen of deze uitwerkingen beschikbaar zijn voor jouw editie.

Op vrijdag 21 sep 2018 om 10:28 is de volgende reactie gegeven
Ik heb niet alle uitwerkingen, maar de meeste heb ik nu wel gevonden op het net. (Als ik overvraag, dan beperk ik mij hoor!)

Bij de betreffende vraag blijf ik er nog met een vraag Ik kan aan de tweedimensionale tekening in het boek de richting van het magnetische veld niet zijn, alleen dat het positief geladen deeltje er loodrecht en gebogen door gaat. Ik heb de richting toch nodig?
En een opmerking: bij de uitleg van het waarom de lorentzkracht geen arbeid verricht bij de beweging van het deeltje van A naar C wordt een wiskundig argument aangevoerd: de cos is 0. Ik had dat niet bedacht, omdat ik een natuurkundig argument zocht, geen wiskundig. Da's een les die ik gestaag hoop te leren.

Erik van Munster reageerde op vrijdag 21 sep 2018 om 13:03
Klopt, cos is 0 is eigenlijk wiskundig. Je zou ook kunnen zeggen dat ze loodrecht op elkaar staan, zou natuurlijk ook gewoon goed zijn. Heb de opgave hier niet erbij maar in twee dimensionale tekeningen wordt de richting in de 3e dimensie (papier in of uit) aangegeven met de "kruisjes en stipjesnotatie".


Op dinsdag 20 mrt 2018 om 11:02 is de volgende vraag gesteld
Hallo,
Ik ben een vraag (Hoofdstuk 12 opdracht 2) aan het maken over de Lorentzkracht en ik begrijp de richting van de magnetische veldsterkte niet. In het nakijkboek staat dat de richting van de zuidpool af is, maar ik dacht juist dat het magnetisch veld van de noordpool naar de zuidpool liep buiten de magneet om? De stroomdraad ligt net buiten de magneet vóór de zuidpool.
Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op dinsdag 20 mrt 2018 om 12:45
Klopt, magnetische veldlijnen lopen buiten een magneet van N naar Z en binnen de magneet van Z naar N. Vlak bij de zuidpool lopen de veldlijnen dus inderdaad weg van de magneet.

Maar.. misschien bedoelen ze wat anders hier. Ik ken de opgave niet. Als je dat makkelijker vindt kun je me de opgave ook mailen (als foto of scan). Zie het envelopje rechtsboven (contact).


Op donderdag 8 mrt 2018 om 16:32 is de volgende vraag gesteld
Hoi Erik,

Ik ben in examenbundel 17/18 de opdracht elektromotor aan het proberen, maar loop eigenlijk meteen al vast... Gisteren al uw filmpjes bekeken en dacht dat ik het begreep, maar blijkt helaas nog niet zo te zijn. Mijn vraag vooral is waarom ze bij de tweede vraag in de formule Florentz ook vermenigvuldigen met N aantal windingen. Uw formule en ook de binas formule heeft N er niet in staan...

Vervolgens vraag 3 waar je in de grafiek de lorentzkracht van één wenteling moet aangeven. Hier loop ik a la minute vast. Hoe weten ze dat een wenteling maar een seconde duurt. Hoe weet ik dat punt R en S op bepaalde momenten niet met de spanningsbron verbonden zijn ? Ik heb het idee dat ik het hele principe niet begrijp (elektromotor) ??

Kunt u mij helpen ??

Erik van Munster reageerde op donderdag 8 mrt 2018 om 16:39
Er bestaan meerdere opgaven over elektromotoren. Hierboven bij "examens" kun je alle examens terugvinden. Zou je de vraag daar nog een keer kunnen stellen bij de opgave waar het over gaat. Dan kan ik de opgave ook zien en weet ik waar het over gaat.

Op donderdag 8 mrt 2018 om 16:45 is de volgende reactie gegeven
Ik zie net dat het niet uit de oefenexmens zelf komt maar uit deel 1 van bundel 'oefenen op vaardigheden'. Die kan ik niet vinden tussen de examens. Zal ik anders de gehele opgave hieronder uit typen? (Dan mist alleen het plaatje ...)

Erik van Munster reageerde op donderdag 8 mrt 2018 om 17:09
Misschien makkelijker om even te mailen (zie "contact") hierboven. Dan kun je ook een fotootje of scan meesturen. Groetjes, Erik


Op vrijdag 7 apr 2017 om 14:33 is de volgende vraag gesteld
Hoe weet je in welke richting de lorentzkracht werkt als I en B tegenover elkaar staan?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 7 apr 2017 om 14:47
Als de stroomrichting en de richting van het magneetveld in dezelfde richting liggen of tegengesteld zijn is de lorentzkracht 0. Lorentzkracht werkt alléén als I en B onder een hoek staan. Alle formules hierboven gelden bv alleen als I en B onder een hoek van 90 graden staan.


Op donderdag 2 mrt 2017 om 11:25 is de volgende vraag gesteld
Wanneer je een afbeelding krijgt waarop niet een geladen deeltje, maar de stroomrichting is gegeven, in welke richting moet je dan je vingers houden? De stroomrichting is van positief naar negatief, maar de ladingsverplaatsing is van negatief naar positief.

Erik van Munster reageerde op donderdag 2 mrt 2017 om 14:18
Je houdt je vingers dan in de richting van de stroom (I). Van de +pool van de batterij naar de -pool dus.

(De elektronen verplaatsen zich inderdaad in de andere richting in de draad, maar omdat ze negatief zijn moet je ze nóg een keer omkeren als je de richting van de ladingsverplaatsing aan wil geven, vandaar)

Op donderdag 2 mrt 2017 om 14:39 is de volgende reactie gegeven
Ohja, logisch! Bedankt!


Op woensdag 18 jan 2017 om 18:08 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,

Ik heb een vraag over het eerste voorbeeld. Klopt het dat wanneer het deeltje negatief is, de Lorentzkracht niet omlaag is maar omhoog? In mijn boek staat de FBI-regel en zo heb ik het dus geleerd. In mijn boek staat ook een voorbeeld met F B en v, maar hierin staat dat de v de tegenovergestelde richting heeft van I. Ik snapte de afbeelding maar niet, totdat ik zag dat het deeltje in het boek niet positief geladen was, maar negatief geladen. Klopt het dus dat wanneer de lading positief is, de richting van I gelijk is aan de richting van v. En wanneer de lading negatief is, de richting van I tegengesteld is aan de richting van v?
Alvast bedankt!

Groetjes,
Femke

Op woensdag 18 jan 2017 om 18:11 is de volgende reactie gegeven
Ik had het filmpje nog niet afgekeken, maar ik zie dat er al antwoord op mijn vraag wordt gegeven. Sorry voor de onnodige vraag.
Groetjes,
Femke

Erik van Munster reageerde op woensdag 18 jan 2017 om 18:42
Onnodige vragen zijn er niet, maar fijn dat je er zelf achter bent. Als je meer wilt weten over lorentzkracht kun je ook even kijken bij de oefenopgaven. Opgave 21 en 22 van het hoofdstuk ElektromagnetismeVWO gaan precies hierover.

Groetjes & success,

Erik


Op woensdag 23 nov 2016 om 18:00 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,

Hierbij heb ik een vraag uit mijn Nova theorieboek, en ik hoopte dat u misschien een antwoord hierop had.

De vraag luidt;

Door het snoer van een wasmachine loopt een stroom van 10A. Je legt loodrecht op de draad een magnetisch veld aan van 1,0T. Volgens je berekening zou de draad moeten gaan bewegen door de lorentzkracht van 10N per meter kabel die ontstaat. Dat gebeurt niet.

A) noem 2 redenen waarom je de kabel niet ziet bewegen. Deze redenen moeten temaken hebben met hoe de stroom loopt.
volgens de antwoordenboek was het antwoord: de kabel bestaat uit twee aders: als door de een de stroom heen (terug) gaat, dan gaat de stroom door de ander terug (heen). Netto loopt er geen stroom! Of je kunt zeggen: de lorentzkracht op de twee aders is precies tegengesteld en netto dus gelijk aan nul.

Maar de lorentzkracht zijn tegengesteld aanelkaar in 2 aparte draadjes, dan stoten ze elkaar toch af?

Op woensdag 23 nov 2016 om 18:01 is de volgende reactie gegeven
In plaats van dat ze elkaar opheffen, dat snapte ik niet in het antwoord dat de lorentzkrachten elkaar opheffen

Erik van Munster reageerde op woensdag 23 nov 2016 om 19:00
Klopt helemaal wat je schrijft. De twee aders zullen een tegengestelde lorentzkracht ondervinden. Als ze los van elkaar zouden kunnen bewegen zou de één de ene kant opgaan en de andere de andere kant. Maar.. De twee aders kunnen niet los van elkaar bewegen. Ze zitten met elkaar in één snoer. De kracht op het snoer is de krachten van de twee aders bij elkaar opgeteld en bij elkaar heffen ze elkaar op. Vandaar: Geen nettokracht op het snoer.

Hoop dat je hier iets verder mee komt...


Op dinsdag 3 mei 2016 om 15:22 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik, volgens deze website zit het onderwerp magnetisme en lorentzkracht niet in het CE voor vwo, in het pilotexamen van 2015 vond ik er wel een vraag over. Is het dan toch nuttig om te weten?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 3 mei 2016 om 20:51
Officieel hoort dit onderwerp wel bij het CE maar is er dit en volgend jaar een uitzondering: Er worden in 2016 en 2017 geen vragen over elektromagnetisme gevraagd op het CE. Lorentzkracht hoef je dus niet te kennen.

(Als je het zelf wil nakijken: Op examenblad.nl vind je van alle vakken welke onderwerpen bij het CE horen en welke niet)


Op donderdag 14 mei 2015 om 13:40 is de volgende vraag gesteld
Hoi,

bij opgave 17 van 2013T1 (opdracht b in onderstaande link) snap ik niet hoe bepaald kan worden dat 'de lorenzkracht op het antideeltje in de andere richting werkt' (correctievoorschrift). Zou u dat uit kunnen leggen?

http://www.natuurkunde.nl/opdrachten/1281/op-zoek-naar-higgs-vwo-2013-1-opg-4

Groetes

Erik van Munster reageerde op donderdag 14 mei 2015 om 16:03
Alle deeltjes ontstaan in het midden en schieten weg naar de rand. Als er geen lorentzkracht zou zijn zouden de deeltjes in een rechte lijn van het centrum naar de rand schieten. Dat de baan gebogen is komt door de lorentzkracht. Door te kijken in welke richting een deeltje wordt afgebogen weet je de richting van de lorentzkracht.

Het rechter deeltje wordt naar beneden gebogen: Flor naar beneden.
Deeltje a wordt naar boven afgebogen: Flor naar boven.
Deeltje b wordt naar beneden afgebogen: Flor naar beneden.

Op donderdag 14 mei 2015 om 16:22 is de volgende reactie gegeven
En omdat het rechter deeltje naar beneden afgebogen wordt, moet de Flor wel naar beneden staan en dus moet het baan b worden?

Op donderdag 14 mei 2015 om 16:30 is de volgende reactie gegeven
Maar deeltje a ondergaat toch eerst (in hete grijze vlak) ook een afbuiging naar beneden?

Erik van Munster reageerde op donderdag 14 mei 2015 om 16:51
De denkstappen op een rijtje:

*Het deeltje is een anti-muon want het is het antideeltje van het deeltje wat naar rechts schiet.

*Het deeltje is dus positief geladen.

*Voor een positief deeltje is de stroomrichting hetzelfde als de bewegingsrichting. De stroomrichting is dus ook naar links.

*Als je met de linkerhandregel de richting van de Lorentzkracht bepaalt vind je een kracht naar beneden.

*Baan a wordt in het grijze vlak naar boven afgebogen. Baan b wordt in het grijze vlak naar beneden afgebogen. Baan b is dus juist

Op donderdag 14 mei 2015 om 17:28 is de volgende reactie gegeven
Super begrijp hem, bedankt!

Op zaterdag 16 mei 2015 om 12:03 is de volgende reactie gegeven
Hallo,
Ik heb nog een vraag, ook na aanleiding van deze opgave; als de lorentzkracht op het -deeltje, muon, naar beneden werkt, dan werkt de lorentzkracht op het +deeltje, anti-muon, dus ook naar beneden, dit klopt toch? Dus de lorentzkracht die werkt op een -deeltje is altijd dezelfde lorentzkracht die werkt op een +deeltje in eenzelfde tekening, dit klopt dan ook toch? Maar als je lorentzkracht grootte berekent op +deeltje krijg je een positieve lorentzkracht omdat q positief is en bij een -deeltje krijg je dan, door de negatieve q, een negatieve lorentzkracht uit, dus hoe kunnen de lorentzkrachten dan dezelfde richting hebben en een tegengestelde grootte voor een +deeltje en een -deeltje?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 16 mei 2015 om 15:45
Inderdaad werkt in de opgave de Lorentzkracht op zowel het muon als het anti-muon naar beneden. Maar dat komt omdat hier het muon naar rechts wegschiet en het anti-muon naar links. Ze bewegen dus in tegengestelde richting.

Als ze allebei de zelfde richting op zouden bewegen zouden ze juist een tegengestelde lorentzkracht hebben.

Als ze bijvoorbeeld allebei naar rechts zouden bewegen zou je voor het muon een kracht naar beneden vinden en voor het anti-muon een kracht omhoog.

Op zaterdag 16 mei 2015 om 17:13 is de volgende reactie gegeven
Bedankt, het is weer helemaal duidelijk!


Op dinsdag 6 jan 2015 om 20:17 is de volgende vraag gesteld
Hooi erik,Bij de formule van de Lorentzkracht op een stroomdraad: stroom is toch ook bewegende deeltjes? Waarom heb je dan twee verschillende formules als bij beide geldt dat het om bewegende deeltjes gaat?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 6 jan 2015 om 23:02
Klopt. Stroom in een stroomdraad bestaat ook uit bewegende geladen deeltjes (elektronen) . Dit is ook de reden dat er een lorentzkracht werkt op een stroomdraad in een magneetveld.

Je zou ook met B*q*v de lorentzkracht op een draad kunnen uitrekenen door de lorentzkrachtjes van alle individuele elektronenen binnen een bepaalde draadlengte samen te nemen. Moet je wel de snelheden en de elektronendichtheid in de draad weten, en die is vaak niet bekend.

Met B*I*l kun je hetzelfde uitrekenen op basis van de stroomsterkte en lengte.

Kortom het is precies dezelfde kracht en de twee formules zijn twee manieren om hetzelfde uit te rekenen.


Op woensdag 25 jun 2014 om 15:40 is de volgende vraag gesteld
Is de richting waarin een + deeltje zich beweegt gelijk aan de richting van stroom?

Erik van Munster reageerde op woensdag 25 jun 2014 om 16:35
Dag Medea,

Ja, dat klopt, de bewegingsrichting van een positief deeltje is gelijk aan de richting van de stroom.

Bij een negatief deeltje (vorige vraag) is dit juist omgekeerd: Hierbij is de stroomrichting juist tegengesteld aan de bewegingsrichting van het deeltje.


Op donderdag 20 mrt 2014 om 16:31 is de volgende vraag gesteld
Hoi! Ik heb een vraagje. Ik maak een opdracht over de lorentzkracht maar ik snap niet waarom de massa van Ca2+ 47,95253 is.

Erik van Munster reageerde op donderdag 20 mrt 2014 om 16:49
Ik denk dat het in deze vraag om de isotoop Calcium-48 gaat en niet om 'gewoon' calcium. Zou je even in de vraag moeten nalezen.

De massa van Ca-48 vindt je in BINAS tabel 25: 47,95253 u.

Hier moet eigenlijk nog de massa van de twee ontbrekende elektronen vanaf worden gehaald maar dat is waarschijnlijk verwaarloosbaar.

Op donderdag 20 mrt 2014 om 16:56 is de volgende reactie gegeven
http://www.natuurkunde.nl/artikelen/view.do?supportId=764281 het gaat dan om vraag B.

Erik van Munster reageerde op donderdag 20 mrt 2014 om 17:11
Dank voor de link. In de vraag lees ik (in het artikel) dat het inderdaad om calcium-48 gaat. Zie verder mijn eerdere reactie...

Succes

Op donderdag 20 mrt 2014 om 17:14 is de volgende reactie gegeven
Helemaal over het hoofd gezien, thanks!


Op zaterdag 14 sep 2013 om 12:58 is de volgende vraag gesteld
een geladen deeltje dat va de zon naar de aarde beweegt kan gevangen worden in de Van allen gordels.Ik heb gelezen dat die deeltje dan tussen twee zg mirrorpoints gaan oscilleren. Is dat onder invloed van de Lorentzkracht en zoja hoe werkt dat dan precies, het magneetveld vd aarde is toch redelijk constant op die plek?

Erik van Munster reageerde op zondag 15 sep 2013 om 19:15
De magnetische veldlijnen van de aarde lopen, grofweg, van de zuidpool naar de noordpool strekken zich ver in de ruimte uit.

Geladen deeltjes van de zon worden 'gevangen' in de magnetische veldlijnen (zie ook de videoles 'toepassingen lorentzkracht'). Een gevangen deeltje kan zich alleen maar langs een veldlijnen verplaatsen en kan zo dus in de buurt van de noordpool of zuidpool op de dampkring botsen. Dit is de oorzaak van het 'noorderlicht'. Het deeltje kan echter ook terugkaatsen als het in de buurt van de pool komt en weer langs de veldlijn naar de andere pool bewegen. (Dit is waarschijnlijk wat bedoeld wordt met de oscillaties). De laag van gevangen geladen deeltjes wordt de 'Van Allengrode' genoemd naar de ontdekker ervan.

PS: Van Allengrodels en noorderlicht is trouwens geen verplichte examenstof


Op vrijdag 10 mei 2013 om 16:21 is de volgende vraag gesteld
Gebruik je de linkerhandregel alleen om de richting van de lorentzkracht te bepalen? Kan je deze regel dus niet gebruiken om de richting van het magnetisch veld te bepalen?

Erik van Munster reageerde op vrijdag 10 mei 2013 om 21:23
Ja, hoor. Ook de richting van het magneetveld kun je bepalen. Als je je linkerduim in de richting van de lorentzkracht laat wijzen en je vingers de stroomrichting of snelheid, dan lopen de magnetische veldlijnen je handpalm in.

Als van twee grootheden (kracht, B, I) de richting bekend is kun je met de linkerhandregel altijd de richting van de derde bepalen.


Op zondag 24 mrt 2013 om 18:43 is de volgende vraag gesteld
welke richting gaan de magnetische veldlijnen van de aarde in? In de aarde (omlaag) of uit de aarde(omhoog)? Dat is namelijk een vraag uit het boek Pulsar en de uitwerkingen zijn niet echt duidelijk.

Erik van Munster reageerde op zondag 24 mrt 2013 om 21:22
Dat hangt ervan af waar op aarde je je bevindt: Op het zuidelijk halfrond gaan de veldlijnen de aarde uit, op het noordelijk halfrond gaan ze de aarde in. Ook de hoek waaronder de veldlijnen in of uit de aarde gaan hangt van de plaats op aarde af. Om het nog ingewikkelder te maken is het ook niet constant. In de loop van de geschiedenis varieert zowel de precieze richting als de grootte van het aardmagnetisch veld.


Op dinsdag 22 jan 2013 om 18:56 is de volgende vraag gesteld
Waar kan ik de lading q precies vinden?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 22 jan 2013 om 21:20
Als het over een elektron of proton gaat, dan is de lading het elementair ladingskwantum (BINAS tabel 7). Als het over een ion (geladen atoom) gaat moet je even oppassen of het ion 2+, 2-, 3+, 3- of zo is. Een Fe2+ ion heeft bijvoorbeeld een lading van +2 * 1,602*10^-19 C.


Op zaterdag 19 jan 2013 om 22:11 is de volgende vraag gesteld
Geachte meneer Erik,
Ik snap het tweede voorbeeld niet, negatieve deeltje geeft een richting naar beneden.Waarom wijst u met uw vingers naar boven?

Erik van Munster reageerde op zondag 20 jan 2013 om 11:04
Omdat het over een negatief deeltje gaat (elektron). De snelheid het deeltje is dan tegengesteld aan de snelheid van de ladingsverplaatsing. Dit komt omdat er netto een ladinsverplaatsing naar boven is: Boven wordt het 'positiever' door het verplaatsende elektron. Het makkelijkst is het gewoon om te onthouden dat je bij de linkerhandregel je vingers precies de andere kant op laat wijzen dat de snelheid van het negatieve deeltje.


Erik van Munster vroeg op dinsdag 15 jan 2013 om 11:41
Wat zou het antwoord op vraag 3 zijn als het geen proton was maar een elektron?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 15 jan 2013 om 11:42
De ladingsverplaatsing is dan juist de andere kant op (naar links dus). Als je de vingers van je linkerhand naar links laat wijzen en het magneetveld in je handpalm opvangt, wijst je duim naar boven. De lorentzkracht wijst dus naar boven.


Op zaterdag 19 mei 2012 om 08:37 is de volgende vraag gesteld
Dag meneer,
Mijn vraag is hoe je nou precies de lading van het deeltje(q) uitrekend die je bijvoorbeeld moet gebruiken in de formule van de Lorentzkracht. Ik verwacht dat je hiervoor het elementair ladingskwantum voor moet gebruiken? Alvast bedankt

Erik van Munster reageerde op zaterdag 19 mei 2012 om 10:58
Dat hangt van het deeltje af:

Als het een proton of een elektron is, is q één maal het elementair ladingskwantum (BINAS 7).

Als het een ion is moet je het tekort of teveel aan elektronen tellen en dit maal het elementair ladingskwantum doen.

Als het een atoomkern is, is het het ladingsgetal (atoomnummer) maal het elementair ladingskwantum.

Het kan natuurlijk ook een voorwerp zijn en geen atoom of molekuul. D

Erik van Munster reageerde op zaterdag 19 mei 2012 om 10:59
Vervolg:
Het kan natuurlijk ook een voorwerp zijn en geen atoom of molekuul. Dan moet je het een of andere manier uit de vraag kunnen opmaken wat de lading is.

Op zaterdag 19 mei 2012 om 11:03 is de volgende reactie gegeven
Dankuwel.
Als het om een atoomkern gaat hoef ik niet de massa van de elekronen hier eerst vanaf te trekken zoals je moet doen bij radioactiviteit?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 19 mei 2012 om 11:11
Nee dat moet niet. Het aftrekken van de massa van atoomkernen doe je om de massa van de atoomkern te bepalen. Bij Lorentzkracht gaat het om de lading en niet om de massa.