Inloggen

Veldsterkte

Veldsterkte is de grootte en richting van een elektrisch veld op een bepaalde plaats. In het kort gezegd is de veldsterkte de kracht op een proeflading van 1 Coulomb. Veldsterkte is dus, net zoals kracht, een vectorgrootheid met niet alleen een grootte maar ook een richting. De eenheid van veldsterkte is Newton per Coulomb (N/C). In deze videoles wordt uitgelegd hoe dit precies werkt.
FAQ
15 10422
0:00 Start
0:08 Wat is veldsterkte?
0:55 E = F/q
1:32 Rekenvoorbeeld
3:19 Homogeen veld
3:51 Samenvatting

Voorkennis

Elektrische lading, elektrisch veld, veldlijnen

Formules

 
Veldsterkte E = F/q E = veldsterkte (N/C)
F = kracht (N)
q = lading (C)

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Veldsterkte" hoort bij:

HAVO:       geen examenstof
VWO: : Centraal examen 2024 (CE)


Test jezelf - "Veldsterkte"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Op een proeflading van 1,0 C werkt op een bepaalde plaats een kracht van 6,7 N naar rechts. Hoe groot is de veldsterkte op die plaats.

Hoe groot zou de kracht op een lading van 3,0 C als deze op dezelfde plaats als de vorige vraag gezet werd?

Een elektrisch veld waarbij de veldsterkte overal dezelfde grootte en richting heeft heet ook wel een … veld

6,7 N/C
1,0 N/C
1,602·10-19 N/C
2,2 N
3,0 N
20 N
gelijk
homogeen
constant


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel elektrische & magnetische velden vind je in:
FotonElektromagnetismeVWO.pdf

Vraag over videoles "Veldsterkte"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Veldsterkte

Op dinsdag 7 nov 2023 om 19:18 is de volgende vraag gesteld
Meneer, wat ik niet begrijp is dat in de video bij de uitleg ‘’som’’ aan het begin een korte uitleg wordt gegeven over een positief geladen voorwerp wat rimpelig is, maar daarna zien we een bol (ik neem aan dat dat de proeflading is) en a.d.h.v. de gegevens over de BOL dus niet het gerimpelde object kan je het elektrisch veld berekenen, maar waarom is dat gerimpelde object dan überhaupt benoemd…? Is dat hetgeen waar die bol zijn lading/kracht vandaan haalt? En stel dat is zo, waarom is het dan belangrijk om te weten waar het object staat? Ik hoop dat u dit een beetje voor me kunt verduidelijken want ik weet geen eens of we het hebben over gewone objecten zoals een boek of bord of over heel wat anders.

Erik van Munster reageerde op dinsdag 7 nov 2023 om 22:35
Alle voorwerpen kunnen elektrisch geladen zijn en voor een elektrisch veld zorgen: boeken, borden en andere voorwerpen. Maar: Hoe ingewikkelder de vorm, hoe lastiger het is om het elektrisch veld te berekenen.

Vandaar dat we bij de berekening in de video van een bolvormig object uitgaan omdat we daarvan de sterkte op een bepaalde afstand kunnen berekenen.


Bekijk alle vragen (15)



Op donderdag 22 jun 2023 om 14:47 is de volgende vraag gesteld
Er is mij een opdracht uitgereikt die ik niet begrijp. Gegeven is de elektrische veldsterkte is gelijk aan 3,0 x 10^4 V/m en ik moet dit aantonen met de gegevens dat de spanning over de platen 0,30kV is en de afstand tussen de twee platen 1,0 cm is.

Erik van Munster reageerde op donderdag 22 jun 2023 om 15:19
Dat is best lastig:

Voor de energie die nodig is om een lading van 1 C van de ene plaat naar de andere te brengen geldt

Energie= q*U = 1 * 300 = 300 J

Er wordt dan dus een arbeid verricht van 300 J. Voor arbeid geldt W=F*s. Met W de arbeid, F de kracht en s de afstand tussen de platen in meters. De kracht die de lading ondervindt is dan dus gelijk aan

F = W/s = 300 / 0,01 = 30000 N

Veldsterkte (symbool E) betekent “de kracht die werkt per eenheid lading”. Dus hier omdat we als lading 1 C hadden genomen

E = F/q = 30000/1 = 30000 N/C

Erik van Munster reageerde op donderdag 22 jun 2023 om 15:22
Makkelijkere manier is door even naar de eenheid te kijken. In je opgave staat 30000 V/m (Volt per meter).

In de opgave staat ook 300 V per 1 cm. Omgerekend naar meter is dit 100 keer zoveel dus 30000 V/m.


Wessel Peters vroeg op zondag 17 apr 2022 om 14:59
Het is duidelijk dat in de desbetreffende formule 1 van de waarden (lading van 1) van de 3 bekend is. Hoe kom je achter de andere twee indien die niet gegeven zijn?

Erik van Munster reageerde op zondag 17 apr 2022 om 16:26
Bedoel je vraag 2 van de test-jezelf-vragen?

Je weet daar de lading (q) en de veldsterkte (E) weet je uit de vorige vraag. Met E en q kun je F uitrekenen.


Op vrijdag 11 dec 2020 om 13:19 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,
Wanneer gebruik je de formule E=F/q en wanneer de formule Fel= f x (qxQ/r^2)?
Alvast bedankt voor uw reactie!

Erik van Munster reageerde op vrijdag 11 dec 2020 om 15:27
Allebei kun je gebruiken om de kracht te berekenen op een geladen deeltje.

Fel= f x (qxQ/r^2) gebruik je als je twee ladingen hebt en de kracht op iedere van de ladingen wil weten. Bij twéé ladingen gebruik je dus deze formule.

E=F/q gebruik je als je de elektrische verldsterkte weet en de kracht wil uitrekenen. Of als je juist de elektrische veldsterkte wil uitrekenen. Dit gaat altijd over de kracht op één lading.


Op maandag 26 okt 2020 om 15:17 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik.
Wat is het verschil tussen de elektrische kracht en de elektrische veldsterkte?

Erik van Munster reageerde op maandag 26 okt 2020 om 15:22
Het verschil zit hem in de elektrische lading (q). Veldsterkte is de elektrische kracht die er werkt op een lading van 1 Coulomb. Als de veldsterkte op een bepaalde plaats bv 350 N/C is betekent dat dat als er op die plaats een geladen deeltje met een lading van 1C zou staan dat de kracht op dat deeltje 350 N zou zijn. Als er op die plaats een geladen deeltje met een lading van 2 C zou staan zou de elektrische kracht op dat deeltje 700 N zijn, etc...

Veldsterkte is dus “kracht per lading”


Op zaterdag 4 mei 2019 om 13:35 is de volgende vraag gesteld
beste Erik,
ik snap niet helemaal hoe het kan dat de veldsterkte onafhankelijk is van de lading. de lading staat in de formule en heeft toch zeker invloed op de waarde van de veldsterkte ? of is het dan op een bepaalde manier zo dat de kracht dan op een zelfde manier toe/af neemt waardoor de E-> gelijk blijft?

dus dan zou bijvoorbeeld q drie keer zo groot worden, en F ook drie keer zo groot zodat de E gelijk blijft?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 4 mei 2019 om 13:48
Veldsterkte is een eigenschap van het veld en niet van de ladingen die zich in dat veld bevinden.

De formule is bedoeld om aan de hand van een lading te kunnen uitrekenen hoe groot de veldsterkte is. Dus het is inderdaad zo zoals je in je laatste zin zegt. Een grotere lading ondervindt ook een grotere kracht zodat de veldsterkte gelijk blijft.

Op zaterdag 4 mei 2019 om 13:51 is de volgende reactie gegeven
Oke nu snap ik het. bedankt voor de snelle reactie!

Op maandag 25 mei 2020 om 18:50 is de volgende reactie gegeven
Hoi meneer ik had precies dezelfde vraag maar ik snap uw uitleg niet helemaal.


Op vrijdag 19 apr 2019 om 20:57 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik, bij de volgende vraag: De bij de kathode vrijkomende elektronen worden tussen kathode en anode versneld. De elektronen die de spleet in de anode passeren, komen vervolgens terecht in een homogeen elektrisch veld tussen twee platen M en N, met een snelheid evenwijdig aan die platen. De grootte van de elektrische veldsterkte is 2,1·10 V m . De afstand tussen de platen is 1,8 cm. Het geheel bevindt zich in vacuüm. Bereken het potentiaalverschil tussen de platen M en N.
Antwoord: Vmn= E*d = 2,1*10^4 x 1,8*10^-2 = 378 V
Kun u vertellen wat ze hier doen? Welke formule gebruiken ze en wat is d?
Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op zaterdag 20 apr 2019 om 16:20
Voor de veldsterkte in een homogeen elektrisch veld tussen twee parallele platen geldt:

E = V/d

E= veldsterkte (N/C)
V = spanning tussen platen (V)
d = afstand tussen platen (m)

Deze formule hoef je op zich niet te kennen maar je zou hem wel kunnen afleiden uit andere formules. De spanning tussen de platen is het verschil in elektrische energie per Coulomb lading (U=Eel/q). De arbeid die je verricht als je een lading van de ene naar de andere plaat brengt is de kracht keer de verplaatsing (W=F*s). Deze arbeid is even groot als het verschil in elektrische energie. Uit de twee formules volgt als je als afstand de afstand tussen de platen neemt (s=d):


Eel = U*q
W = F*d

Gelijkstellen geeft

U*q = F*d

De kracht die het deeltje hierbij ondervindt is de veldsterkte keer de lading (F=E*q). Invullen geeft

U*q = (E*q)*d

U = E*d



Op zondag 6 jan 2019 om 12:17 is de volgende vraag gesteld
Kunt u uitleggen waarom er 0.44/0.12 wordt gedaan? En niet 0.12/0.44? Ik snap steeds niet zo goed hoe je weet welke je door welke moet delen.. Alvast bedankt!

Erik van Munster reageerde op zondag 6 jan 2019 om 16:02
Je moet hier weten hoeveel keer de afstand kleiner wordt. Als de afstand eerst 0,44 m was en daarna 0,12 m wordt dan wordt de afstand een aantal keer kleiner. Vraag is hier hoevéél keer kleiner. Als je naar de getallen kijkt zie je dat dit iets minder dan vier keer zo klein moet worden. Hier kom je op uit door ze door elkaar te delen: 0,44 / 0,12 = 3,666

Als je het andersom doet (0,12 / 0,44) reken je niet uit hoeveel kleiner het wordt maar hoeveel keer groter. Je komt dan vanzelf op een getal kleiner dan 1 en dan kan nooit kloppen. De afstand neemt namelijk áf en niet toe.


Op woensdag 19 sep 2018 om 10:41 is de volgende vraag gesteld
Beste Erik,
Ik kan nog niet onderscheiden wat het verschil is tussen de elektrische veldsterkte en de elektrische kracht.
Zou u dat kunnen definieren voor mij en het verschil tussen die twee uitleggen?

Erik van Munster reageerde op woensdag 19 sep 2018 om 11:21
Het lijkt ook heel erg op elkaar en heeft ook met elkaar te maken.

Elektrische veldsterke is de kracht die op een lading van 1 Coulomb werkt. Voor een lading van 1 Coulomb geldt dus dat de elektrische veldsterkte even groot is als de kracht.

Erik van Munster reageerde op woensdag 19 sep 2018 om 11:25
Voor ladingen die niet één coulomb zijn is de elektrische veldsterkte (E) de kracht (F) gedeeld door de lading (q). In formulevorm:

E = F/q

Je kunt ook aan de eenheid het verschil zien. De eenheid van veldsterkte is N/C of "Newton per Coulomb" (en die van kracht gewoon Newton)


Op maandag 20 mrt 2017 om 20:44 is de volgende vraag gesteld
Bij vraag 2 wordt in de antwoorden 6,7 N/C gebruikt, hoe kom je aan deze waarde aangezien enkel de kracht is gegeven? De veldsterkte is toch overal anders in een veld waardoor je niet het antwoord van de eerste vraag mag gebruiken?

Erik van Munster reageerde op maandag 20 mrt 2017 om 21:17
Klopt, de veldsterkte is overal anders (tenzij het veld homogeen is maar dat is het hier niet). Maar in de vraag bij vraag 2 staat "... op dezelfde plaats als de vorige vraag". Vandaar dat we hier wel dezelfde veldsterkte mogen gebruiken als bij vraag 1. Als dat zinnetje er niet bij zou staan zou je gelijk hebben.


Hidde Dijkstra vroeg op donderdag 2 jul 2015 om 21:55
U zegt in het filmpje dat de elektrische veldsterkte onafhankelijk is van de lading en een eigenschap is van het veld. Dit blijkt uit het volgende:

Omdat geldt E = F/q, blijft, blijft E hetzelfde als de lading groter wordt, omdat hij een grotere lading ook een grotere kracht hoort.

Klopt het bovenstaande, (wellicht onduidelijk beschreven)

Erik van Munster reageerde op vrijdag 3 jul 2015 om 10:37
Dag Hidde,

Volgens mij snap ik wel wat je bedoelt en klopt wat je schrijft. Bij een grotere lading wordt de kracht groter maar omdat je ook door de lading deelt is de veldsterkte niet van de lading afhankelijk.

Als je meer wil weten of een voorbeeldvraag hebt waarmee je vastloopt, laat maar weten...

Hidde Dijkstra reageerde op vrijdag 3 jul 2015 om 11:41
Dan snap ik het, bedankt.


Deborah Cnossen vroeg op zondag 17 mei 2015 om 12:16
Wat is de q (lading) van bijvoorbeeld een elektron of proton in Coulomb?

Erik van Munster reageerde op zondag 17 mei 2015 om 13:29
De lading van een proton is +e en die van een elektron is -e. De lading e heet het "elementair ladingskwantum" en kun je opzoeken in BINAS tabel 7.

e = 1,602176565*10^-19 Coulomb


Op donderdag 14 mei 2015 om 15:08 is de volgende vraag gesteld
Kunt u een voorbeeld noemen van een 'geladen voorwerp'?

Erik van Munster reageerde op donderdag 14 mei 2015 om 16:06
Twee voorbeelden van geladen voorwerpen:

* Een ballom die je over een trui hebt gewreven.
* Een onweerswolk vlak voordat de bliksem inslaat.


Op dinsdag 20 jan 2015 om 20:17 is de volgende vraag gesteld
Hoe weet je de richting van de veldsterkte? Bijvoorbeeld de veldsterkte van 15 N/C is een klein beetje omhoog. Hoe kom je daar achter?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 20 jan 2015 om 20:34
Bij eenvoudige geladen voorwerpen is dit niet zo moeilijk: Bij een geladen bol is de veldsterkte recht naar het middelpunt gericht, of recht er vandaan. Bij een grote geladen plaat staat de veldsterkte loodrecht op de plaat.

In andere situaties is dit veel lastiger. Meestal krijg je de richting in de vraag erbij of krijg je wat andere info om je op weg te helpen. Hangt erg van de vraag af dus.


Op maandag 15 jul 2013 om 13:04 is de volgende vraag gesteld
Hoi,
de kracht op dit deeltje is gelijk maar als ik bijvoorbeeld een negatief deeltje heb, is toch de richting de andere kant op, of?

Erik van Munster reageerde op zaterdag 20 jul 2013 om 19:54
Klopt wat je zegt. Bij een negatief deeltje is de kracht die het deeltje ondervindt tegengesteld aan de richting van het veld op de plaats waar het deeltje zicht bevindt. Bij een positief deeltje is dit juist in de richting van het veld.