Inloggen

Wet van Wien

Met de wet van Wien kan uitgerekend worden waar het maximum van een Planckkromme zich bevindt. De golflengte waar de piek van een Planckkromme ligt blijkt omgekeerd evenredig te zijn met de temperatuur in Kelvin: Bij hogere temperaturen ligt het maximum van een Planckcurve meer naar het blauw toe dan bij lagere temperaturen. Met de wet van Wien kan de temperatuur van een zwarte straler (zoals een ster) rechtstreeks uit een gemeten spectrum worden afgeleid.
FAQ
7 3002
0:00 Start
0:10 Plankkromme
0:26 Invloed temperatuur
1:08 λmax·T = kW
1:29 Voorbeeld
2:22 Zwarte stralers
2:42 Samenvatting

Voorkennis

Planckkromme, temperatuur

Formules

 
Wet van Wien λmax = kW/T λmax = golflengte maximum (m)
kW = 2,8977721·10-3 mK
T = temperatuur (K)

Moet ik dit kennen?

De stof in videoles "Wet van Wien" hoort bij:

HAVO:       Centraal examen 2024 (CE)
VWO: : Centraal examen 2024 (CE)


Test jezelf - "Wet van Wien"

Maak onderstaande meerkeuzevragen, klik op 'nakijken' en je weet meteen de uitslag. Als je één of meer vragen fout hebt moet je de videoles nog maar eens bekijken.
Vraag 1
Vraag 2
Vraag 3
Hoe hoger de temperatuur van een voorwerp hoe … de golflengte waarop de meeste straling wordt uitgezonden.

Een ster heeft een oppervlakte-temperatuur van 4650 K. Wat is de golflengte waarbij de ster de meeste straling uitzendt?

Wat voor kleur heeft het licht uitgestraald door de ster uit de vorige vraag?

lager
hoger
blijft gelijk
440,6 nm
576,0 nm
623,2 nm
oranje
groen
blauw


Extra oefenmateriaal?

Oefenopgaven over het onderdeel sterren & straling vind je in:
FotonSterrenStralingVWO.pdf

Examenopgaven

Recente examenopgaven waarin "Wet van Wien" een rol speelt (havo/vwo):
Hawkingstraling (v), Superaarde? (h), Parkeren in de ruimte (v), Adelaarsnevel (v), Practicum warmtestraling (v), Sirius (h), De maan Europa (h), Planck (v), Sirius B als Quantumsysteem (v), Elektronen uit metaal stoken (v), Mechanische doping (v), Rosetta (h), Kookstenen (h), Proxima b (h),

Vraag over videoles "Wet van Wien"?


    Hou mijn naam verborgen

Eerder gestelde vragen | Wet van Wien

Rumeysa Zulal Cakmak vroeg op woensdag 15 mei 2019 om 13:08
Hey Erik,

is er misschien een video uitleg over straling want, ik snap er niks van

Erik van Munster reageerde op woensdag 15 mei 2019 om 16:36
Zeker. Kijk bij de videolessen "Elektromagnetische spectrum" en "Soorten elektromagnetische straling". Staan onder het kopje "Atomen en Spectra".


Bekijk alle vragen (7)



Op donderdag 4 apr 2019 om 12:56 is de volgende vraag gesteld
In welke BiNaS tabel staan de planckkrommen?

Erik van Munster reageerde op donderdag 4 apr 2019 om 13:41
Tabel 22.

(Als je iets niet kunt vinden in de BINAS kun je altijd even achterin in het register kijken)


Op maandag 15 mei 2017 om 10:13 is de volgende vraag gesteld
Staat m K voor mega kelvin of voor meter kelvin?

Erik van Munster reageerde op maandag 15 mei 2017 om 14:55
De eenheid van kW is de meter*Kelvin. Kun je ook uit de formule afleiden, uit de formule volgt namelijk voor kW

kW = λ * T

De eenheid van kW is dus de eenheid van golflengte (meter) maal de eenheid voor temperatuur (Kelvin).


Op maandag 3 apr 2017 om 21:52 is de volgende vraag gesteld
Ik heb een vraag over zwarte stralers. Waarom zijn zwarte stralers zwak?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 4 apr 2017 om 09:30
Een zwarte straler is een voorwerp dat uit zichzelf niet bepaalde kleuren absorbeert en in alle golflengtes straling uit kan zenden. Het heeft dus niets te maken met sterk of zwak.


Laila Rippin vroeg op donderdag 19 mei 2016 om 20:19
Hoi Erik,
Is de effectieve temperatuur van tabel 32 in de Binas van sterren ook te gebruiken bij de Wet van Wien?

Erik van Munster reageerde op donderdag 19 mei 2016 om 20:51
Jazeker. De effectieve temperatuur in tabel 32 is de temperatuur aan het oppervlak van de ster. Hiermee kun je dus inderdaad, met de wet van Wien, uitrekenen bij welke golflengte de meeste straling wordt uitgezonden van elke ster.


Celine van Elburg vroeg op maandag 6 apr 2015 om 10:40
In de samenvatting "Natuurkunde in het kort (havo, nieuw programma)" staat de formule λmax = kW x T,klopt het dat dit niet mogelijk is en hier λmax = kW/T wordt bedoeld?

Celine van Elburg reageerde op maandag 6 apr 2015 om 10:43
De λmax staat voor de maximale golflengte (hij pakte het tekentje niet)

Erik van Munster reageerde op maandag 6 apr 2015 om 11:12
Dag Celine,

Dank voor je berichtje. De formule moet inderdaad zijn lambda = kW/T. Stond niet goed in natuurkunde-in-het-kort. Ik heb het meteen verbeterd en de goede verbeterde versie staat nu op de site. Bedank voor je oplettendheid...

Erik


Jim Moseman vroeg op dinsdag 24 feb 2015 om 12:56
zijn er ook oefenopdrachten van de wet van wien?

Erik van Munster reageerde op dinsdag 24 feb 2015 om 15:20
Dag Jim,

Helaas, de Wet van Wien is nieuw in het examenprogramma. Dit betekent dat er dus nog geen oude opgaven zijn, zoals bij de meeste andere opgaven. Als je een schoolboek hebt wat al is aangepast aan het nieuwe eindexamenprogramma staan er in je boek vast opgaven over.